Τετάρτη 14 Αυγούστου 2024

ΠΟΡΤΟ ΛΕΩΝ (ΠΕΙΡΑΙΑΣ)

 





ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΩΝ ΛΙΜΑΝΙΩΝ

Ίσως από τις πιο καλές ιστορίες που μπορεί να ακούσει κάποιος, είναι εκείνες που αφηγούνται στα διάφορα λιμάνια του κόσμου, οι πολυταξιδεμένοι ναυτικοί. Είναι γεγονότα, που ταξιδεύουν  από άγνωστους προορισμούς μέσα στα πλοία, σαν ένα αλλιώτικο εμπόρευμα. Συνήθως, τούτες οι ξωτικές ιστορίες που ο χρόνος εκκίνησης τους χάνεται στις δίνες του χρόνου, μιλούν για παράξενα ταξίδια σε προορισμούς που κανένας άνθρωπος δεν τόλμησε να πάει. Άλλοτε πάλι, αναφέρονται σε μυστηριώδη νησιά που εμφανίζονται και εξαφανίζονται αναπάντεχα. Ενώ υπάρχουν και εκείνες οι αφηγήσεις, που μιλούν για εκείνα τα παράξενα πλοία που ταξιδεύουν δίχως πλήρωμα, στα φουρτουνιασμένα κύματα. Κάποιες από αυτές, αναφέρονται και σε παράξενα λιμάνια που ντύνονται με τον μανδύα των θρύλων και των μύθων. Σε ένα τέτοιο λιμάνι, που αν και αποτελεί μέρος της πραγματικότητας μας και είναι ζωσμένο με τους δικού του μύθους, θα αναφερθούμε κάπου παρακάτω και δεν είναι άλλο από το λιμάνι του Πειραιά.

ΤΟ ΛΙΟΝΤΑΡΙ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ

Το λιμάνι του Πειραιά, που χάνεται η ιστορία του μέσα στην αρχαιότητα, διαθέτει  τους δικούς του μύθους, που εξιστορούν οι διάφοροι ναυτικοί, σε άλλα λιμάνια. Ένας από αυτούς τους μύθους, είναι και εκείνος που αναφέρεται στην ύπαρξη του μεγάλου μαρμάρινου λιονταριού και που θέλει  κατά την εποχή της τουρκοκρατίας, μία έγκυος τουρκάλα κοιτώντας το λιοντάρι, να γεννάει ευθύς αμέσως μπροστά του, ένα ανθρωπόμορφο τέρας με πρόσωπο λιονταριού, αυτιά λαγού και πόδια μικρού παιδιού, το οποίο άρχισε να χοροπηδάει μόλις γεννήθηκε και να τρέχει. Οι γύρω μάρτυρες τρομοκρατημένοι , σκότωσαν αμέσως το τέρας και μάλιστα απαγόρευσαν στον Γάλλο γιατρό Fouchon, που ήταν μάρτυρας όλου του γεγονότος, να ταριχεύσει το σκοτωμένο σώμα και να το πάρει στην Γαλλία για ιατρική μελέτη. Για την ιστορία, το λιμάνι πρωτοαναφέρθηκε ως Πόρτο Λεόνε χάριν στο λιοντάρι, από τους Πορτογάλους. Οι Έλληνες,  το αποκαλούσαν  το λιμάνι του Δράκου, ενώ οι Τούρκοι το λιμάνι του Ασλάν, που σημαίνει λιοντάρι στα τούρκικα. Η αρχική θέση του λιονταριού, ήταν ο μύχος του λιμανιού, κοντά στον σημερινό τιτάνιο κήπο, ενώ η χρονική περίοδος κατασκευής του, παραμένει ως σήμερα άγνωστη. Η πρώτη αναφορά του λιονταριού, γίνεται από τον ναυτικό χάρτη του Γενοβέζου Πέντρο Βισκόντι το 1318. Ο Akerblad, στα δικά του συμπεράσματα, υποθέτει ότι φτιάχτηκε περίπου τον 2ο μ. Χ αιώνα, ενώ άλλοι περιηγητές ανάμεσα στον 11ο με 16ο αιώνα. Αίνιγμα επίσης, αποτελούν και οι χαράξεις που φέρει πάνω του το λιοντάρι , που κάποιοι μάλιστα τους αποδίδουν την έννοια της ρουνικής γραφής , που μιλούν για τον Βασιλιά Χάρολντ της Νορβηγίας, που ωστόσο η μορφή του θεωρείται και ηρωική. Ο Δανός αρχαιολόγος Ράφν, σε μία προσπάθεια αποκρυπτογράφησης των χαράξεων, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αναφέρονται στην κυριαρχία του κατακτητή  Ούλφ Ασμούνδ, ενώ ο Laborde θα διαφωνήσει με όλα τα παραπάνω, υποστηρίζοντας ότι οι χαράξεις, έγιναν την εποχή της Ναυμαχίας της Σαλαμίνας, όπως και το ίδιο το λιοντάρι που στήθηκε στον λιμένα, χάριν της νίκης των Ελλήνων επί των Περσών. Οι Spoh και Wheler το 1675, αναφέρουν ότι το μέγεθος του ήταν τριπλάσιο του κανονικού και χρησίμευε ως κρήνη. Το λιοντάρι, θα μεταφερθεί στην Βενετία το 1687, από τον Ναύαρχο Φραγκίσκο Μοροζίνη, ως λάφυρο. Τέλος θα πρέπει να αναφερθεί, ότι στο εθνικό ημερολόγιο Βρεττού το 1871, ο Κ. Παπαρηγόπουλος μας δίνει και εκείνος την θέση του λιονταριού στον τιτάνιο κήπο, ενώ ο πρώτος Έλληνας που θα ασχοληθεί με τις επιγραφές του λέοντα, είναι ο Α. Μουστοξύδης. Σήμερα στο λιμάνι, στην περιοχή του Χατζηκυριάκειου, υπάρχει ένα μικρότερο αντίγραφο του λιονταριού, που αποτελεί έργο του γλύπτη Γ. Μέγκουλα.

 

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΡΗΓΟΡΗ ΤΣΟΥΚΑΛΑ.