Ο ΜΥΣΤΙΚΟΣ ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ ΕΛΑΙΩΝΑ

 

 

 

 

                                                           ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΗ

 

 Ένα από τα εκκλησάκια του Ελαιώνα, το οποίο κτίστηκε πάνω σε ερείπια ναού της θεάς Δήμητρας, ευτύχησε να βρίσκεται πάνω στον πανάρχαιο δρόμο και ν' απολαμβάνει ιδιαίτερες τιμές. Σύμφωνα με την παράδοση, το εκκλησάκι κτίστηκε τον 9ο μ.Χ. αιώνα από την αυτοκράτειρα Θεοδοσία, επάνω στον αρχαίο ναό.

Ο Αλέξανδρος Μποφίλας, στο βιβλίο του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας «Ωραίο, φρικτό κι απέριτο τοπίον», αναφέρει ότι ο Ι. Ναός Αγίου Σάββα ήταν στη «θέση Ιερής Συκιάς και Ναού Δήμητρας» (σελ. 109-119). Η ιερή συκιά, που έδωσε στον Φύταλο η Δήμητρα, φέρεται να ήταν ακόμα ζωντανή την εποχή του Παυσανία. Βρισκόταν κοντά στην Ιερά Οδό και χρησίμευε ως προσωρινή στάση κατά τη διάρκεια της πομπής προς την Ελευσίνα, τη 19η Βοηδρομιώνος. Η φροντίδα της είχε ανατεθεί στους Ελευσίνιους ιερείς της Δήμητρας. Ανήγειραν μια κατασκευή για να την προστατεύσουν και φρόντιζαν για τη συντήρηση και επιδιόρθωση τυχόν ζημιών.

Σύμφωνα με μια διαφορετική παράδοση, η Αθηνά έδωσε το σύκο στους Αθηναίους ως παρηγοριά όταν θρηνούσαν την αρπαγή της Περσεφόνης από τον Άδη. Στην περιοχή αυτή λένε ότι ο Φύταλος φιλοξένησε τη Δήμητρα και ότι η θεά, για να του ανταποδώσει τη φιλοξενία, του έδωσε το δέντρο της συκιάς. Αυτό επιβεβαιώνεται και από το επίγραμμα που αναγραφόταν στον τάφο του: «Εδώ ο βασιλιάς και ήρωας Φύταλος δέχτηκε τη σεβάσμια Δήμητρα, που αποκάλυψε τον πρώτο καρπό δέντρου που το γένος των θνητών ονομάζει ιερή συκιά. Από τότε, στο γένος του Φύταλου αποδίδονται άφθαρτες τιμές».

Αναφορά κάνει και ο Παυσανίας στα Αττικά: «Υπάρχει επίσης βωμός του Ζεφύρου και ιερό της Δήμητρας και της Κόρης, όπου τιμώνται μαζί και η Αθηνά και ο Ποσειδών. Στο μέρος αυτό λένε πως ο Φύταλος είχε δεχτεί στο σπίτι του τη Δήμητρα και πως η θεά τους έδωσε σε αντάλλαγμα το οπωροφόρο δέντρο της συκιάς».

Η μικρή εκκλησία του Αγίου Σάββα έχει εντοιχισμένα μάρμαρα που ανήκουν σε μνημεία της Ιεράς Οδού.

Οι πληροφορίες που έχουμε για τον Ελαιώνα επί Βυζαντίου είναι άμεσα συνυφασμένες με τη διαχείρισή του και τις γαιοκτησίες των διαφόρων εκκλησιαστικών ιδρυμάτων. Έως και σήμερα, στον ευρύτερο χώρο του Ελαιώνα, ως απομεινάρια εκείνης της κατάστασης, συναντώνται τα παρακάτω μοναστήρια, εκκλησίες και αγιάσματα:

                                                            

ΓΡΑΦΕΙ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ 

ΝΑΟΣ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟ.

 

Ο βυζαντινός ναός των Ταξιαρχών βρίσκεται στη σημερινή πλατεία Ψαρούς στον Κορυδαλλό του Νομού Αττικής, στη ΝΔ γωνία του μεγαλύτερου νεότερου ναού των Ταξιαρχών. Πρόκειται για τρίκοχο, μονόχωρο ναό ο οποίος επεκτείνεται προς τα δυτικά με ένα νάρθηκα. Μαρτυρίες σχετικά με το χρόνο ίδρυσης και τον κτήτορα του ναού δεν υπάρχουν. Οι ανασκαφές , όμως, πού πραγματοποιήθηκαν στο εσωτερικό του ναού αποκάλυψαν παλαιότερα θεμέλια στην περιοχή του νάρθηκα, Καθώς Και ένα βυζαντινό νόμισμα-φόλλις πού πιθανότατα τοποθετείται στα τέλη του 10ου ή στις αρχές του 11ου αιώνα. Επίσης μετά την Καθαίρεση του νότιου εσωτερικού τοίχου του νάρθηκα, παρουσιάστηκε τόξο –Καμάρα- αποτελούμενο από αργούς λίθους. Όλα τα στοιχεία οδηγούν στο συμπέρασμα ότι πιθανότατα υπήρχε προέκταση του ναού δυτικά ήδη από τί βυζαντινή περίοδο. Αγίας Τράπεζας αποτελούσε ένας οκταγωνικός κιονίσκος, που διατηρήθηκε Και αποτελεί τί βάση της σημερινής Αγίας Τράπεζας του βυζαντινού ναού, μπροστά από την όποια εντοπίσετε Και μία μικρή κρύπτη, βάθους περίπου ενός μέτρου, εντός της οποίας φυλάσσονται οστά, πιθανόν ιερά λείψανα!!Οι ανασκαφές επίσης φέρνουν  στο φώς τμήματα λαξευμένων Και σκαλιστών μαρμάρων, πού ίσως αποτελούσαν τμήματα του βυζαντινού μαρμάρινου τέμπλου, ο ναός θεωρείτε θαυματουργός και όπως μας πληροφορούν οι ιερής  στης 1 Φεβρουαρίου 2014 .

 

Ήταν η ημερομηνία που είχε οριστεί  η τέλεση της πρώτης θείας λειτουργίας ύστερα από την αποκατάσταση του ιστορικού Ιερού Ναού μας ,των Ασωμάτων Ταξιάρχων Κορυδαλλού   (10ος αι μ.Χ.).το πρωί όταν ένας συνεργάτης φωτογράφησε εξωτερικά τον ιστορικό Ναό σε σημείο που εσωτερικά δεν δικαιολογούταν η εμφάνιση όσων πρόεκυψαν στη φωτογραφία .Ο αναμμένος εσωτερικά πολυέλαιος απεικονίστηκε και το σημαντικότερο ήταν η θαυμαστή φανέρωση του Αρχαγγέλου (Πανορμίτη Μιχαήλ) που ήλθε στο Ναό Του για να σηματοδοτήσει τη ζωντανή παρουσία Του.

 

ΓΡΑΦΕΙ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ 

 

 

ΟΙ ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΙ ΤΗΣ ΝΙΚΑΙΑΣ

 

Η Νίκαια είναι ένα ιστορικό μέρος που δημιουργήθηκε από πρόσφυγες. Οι παλιές συνοικίες της έχουν ακαθόριστη δομή και λαβυρινθοειδή υπόσταση. Υπάρχουν πάροδοι που οδηγούν σε κλειστά αδιέξοδα ή σταυροειδείς πλατείες αλλά και αινιγματικά μικρά σοκάκια, όμοια με λαβυρίνθους. Κάποιοι παλιοί συνεργάτες μου θα θυμούνται γεγονότα που σχετίζονται με παράξενες ατμόσφαιρες που ο αναγνώστης θα τις συναντούσε σε ταινίες φαντασίας. Ορισμένοι συνεργάτες μου από το χώρο του απόκρυφου θα θυμούνται ότι κάποτε προσεγγίσαμε καταστάσεις που κάποιοι τις αποκαλούν «άλλες καταστάσεις». Βλέπετε, εκτός από τους συμβατικούς συνεργάτες μου, έχω και συνεργάτες από άλλους χώρους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι δυο κρίκοι συνδέονται. Με τους συγκεκριμένους συνεργάτες, το 2003, προσεγγίσαμε ένα σύμπλεγμα από λαβυρινθοειδή σοκάκια με τις τεχνικές που σήμερα αποκαλώ Μετάπολις- Χωροβασία. Προς έκπληξη μας, βρεθήκαμε μπροστά σε ένα κτίσμα που έμοιαζε να ήταν βγαλμένο από το φανταστικό σύμπαν της Αλίκης Στη Χώρα Των Θαυμάτων. Το σίγουρο ήταν ότι το κτίσμα δεν άνηκε στο δικό μας κόσμο ή αυτό που λέμε συμβατική πραγματικότητα. Τα παράθυρα του ήταν φωτισμένα και μέσα έπαιζαν σκιές όμοιες με ανθρώπου αλλά με ύψος νάνου. Λίγα μέτρα πιο κάτω από το συγκεκριμένο οίκημα, υπήρχε ένα τερατώδες, ακανόνιστο τσιμεντένιο κατασκεύασμα, που όταν λίγες ημέρες αργότερα το επισκέφτηκα με έναν συμβατικό συνεργάτη μου, στη θέση του υπήρχε μόνο κενός χώρος. Λέγεται ότι, το σύμπαν μισεί το κενό και ίσως στην άλλη πραγματικότητα, αυτό το κατασκεύασμα συμπλήρωνε το κενό της εδώ πραγματικότητας. Ένας φίλος από τους απόκρυφους συνεργάτες μου, χαμογελώντας πάντα μου έλεγε πως από τα κενά χώρου, εισέρχονται πάντα πράγματα στην εδώ πραγματικότητα. Ίσως γιατί το σύμπαν όντως μισεί το κενό. Κάποια μέρα, εγώ και ένας συνεργάτης μου κατά την περιήγηση μας στους σταυροειδείς παράδρομους της Νίκαιας, αντιληφθήκαμε να μας παρακολουθεί ένας μαυροντυμένος άντρας. Μόλις κατάλαβε ότι τον είχαμε αντιληφθεί μπήκε σε έναν από αυτούς τους παράδρομους, ο οποίος οδηγούσε σε μια σταυροειδής πλατεία και όταν έφτασε στο νοητό κέντρο του σταυρού, γύρισε μας κοίταξε και εξαφανίστηκε ως δια μαγείας από μπροστά μας. Ένα άλλο συμβάν που μου έχει αναφέρει ο πατέρας μου, Γιώργος Τσουκαλάς, είναι ότι πολλές φορές οδηγώντας σε αυτές τις πάροδούς τη μηχανή μου και για μεγάλη χωρική απόσταση εντόπιζε την μυρωδιά στάβλων. Προσωπικά δεν θα έδινα στο φαινόμενο καμία σημασία εάν ένας από τους απόκρυφους συνεργάτες μου δεν μου είχε αναφέρει ότι περνώντας από την περιοχή με το αυτοκίνητο του, μεταξύ 02:00-04:00, είδε να περνάνε από μπροστά του φασματικά άλογα. Φυσικά, όλα αυτά μπορεί να ακούγονται ευφάνταστες ιστορίες ανθρώπων που μάλλον το έσκασαν από το κοντινό τρελάδικο. Η απάντηση μου είναι ότι δεν χρειάζεται ούτε να πιστέψετε αλλά ούτε και να αρνηθείτε αυτά που σας λέω. Ο τόπος είναι δίπλα σας, μπορείτε να πάτε να ψάξετε οι ίδιοι. Όσο για την τρέλα που μας δέρνει, συμβατούς και μη, συνεργάτες, την απάντηση την έχει δώσει ο επιστήμονας της NASA και συγγραφέας, Arthur Clark, που όταν ερωτήθηκε πως να κάνουν σοβαρή έρευνα, απάντησε ξεκινήστε την έρευνα και συνομιλήστε σοβαρά με τους τρόφιμους των ψυχιατρείων.

ΓΡΑΦΕΙ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ

ΥΓΦΩΤΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΙΚΗ ΜΑΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. 

ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΛΑΚΑΣ

 

Ο ναός της Αγίας Αικατερίνης είναι ένας βυζαντινός ναός, κτισμένος τον 11ο αιώνα που βρίσκεται στην Πλάκα, στην Αθήνα. Είναι τετρακίονος σταυροειδής εγγεγραμμένος και έχει αθηναϊκό τρούλο. Στο παρελθόν υπήρξε μετόχι της μονής Αγίας Αικατερίνης του Σινά. Ο πρωτοσύγγελος της μονής, Ιωνάς επισκεύασε την εκκλησία και στα εγκαίνια που τέλεσε ο μητροπολίτης Αθηνών Βαρθολομαίος, αφιερώθηκε στην προστάτιδα του Σινά Αγία Αικατερίνη. Ανάμνηση του γεγονότος ότι παλαιότερα ήταν αφιερωμένος στους Αγίους Θεοδώρους, αποτελεί η ασημένια εικόνα που βρίσκεται στο τέμπλο, δίπλα (αριστερά) από αυτή της Αγίας.  Ο ναός βρίσκεται στην πλατεία Αγίας Αικατερίνης, κοντά στο μνημείο Λυσικράτους. Η στέγαση του κεντρικού τμήματος, πριν την επισκευή του, εξωτερικά και εσωτερικά σχημάτιζε σταυρό. Τον ναό περιέτρεχε οδοντωτή ταινία από τούβλα. Το Ιερό Βήμα στην ανατολική του πλευρά, καταλήγει σε τρεις πλινθοπερίβλητες αψίδες, από τις όποιες η μεσαία έχει τρία συνεχόμενα μονόλοβα αψιδωτά πλινθοπερίβλητα παράθυρα, ενώ οι άλλες δύο από ένα μονόλοβο. Η μαρμάρινη Αγία Τράπεζα, στηρίζεται σε ενεπίγραφο κομμάτι στύλου της κλασικής εποχής. Ψάξτε πια είναι η διαφορά των ιερών με αρχαίο στύλο, αυτό είναι ένα ίχνος από μένα σε επίδοξους αναζητητές! Ο ναός αναγέρθηκε στην τοποθεσία όπου προηγουμένως βρισκόταν παλαιότερη πρωτοχριστιανική βασιλική, της οποίας τα ίχνη είναι ακόμα ορατά στην εσωτερική αυλή του σημερινού ναού. Ο αρχικός ναός είχε χτιστεί με τη σειρά του επάνω σε ερείπια αρχαίου Ιερού της θεάς Αρτέμιδος. Κατά την διάρκεια της ελληνικής επαναστάσεως η εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης πλέον, υπέστη σοβαρές ζημιές. Το 1839 μ.Χ. λοιπόν πραγματοποιήθηκαν εργασίες επισκευές του ναού δια τις ανάγκες του εκκλησιάσματος, μετά προσθηκών στη βόρεια, στη νότια και τη δυτική πλευρά του ναού. Τα ιερά λείψανα που ευλαβείται η Εκκλησία, είναι από τα βάθη της Μικράς Ασίας, που μεταφέρθηκαν εκεί μετά τη Μικρασιατική καταστροφή. Φυλάσσεται παράλληλα και η κάρα του Αγίου Νεομάρτυρα Πολύδωρου. Οι έξι εικόνες του τέμπλου δεν αποτελούν αυθεντικά δείγματα βυζαντινής ή αναγεννησιακής τέχνης, αλλά είναι αντίγραφα αυτών. Είναι όμως καλυμμένες με ωραιότατα χιτώνια (ασημένια πουκάμισα), έργα των καλύτερων οίκων αργυροχοΐας. Ο ναός είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τον στρατηγό Μακρυγιάννη, που όντας κάτοικος της ευρύτερης περιοχής εκκλησιάζονταν συχνά στην Αγία Αικατερίνη και είχε συνδέσει την ζωή του με αυτήν. Στον περίσκεπτο ναό της Αγίας Αικατερίνης το χρονικό διάστημα 1918-1922 διετέλεσε διάκονος μετέπειτα οικουμενικός πατριάρχης Αθηναγόρας.

 Η ΠΑΡΑΞΕΝΗ ΠΛΕΥΡΑ

Κοντά στον ναό, εμφανίζεται κατά καιρούς η μορφή ενός φασματικού γέροντα και γενικά η περιοχή φημίζεται σε μυστικούς κύκλους, ότι είναι πόρτα προς άλλους χωροχρόνους. Ο ίδιος έχω συνάντηση την μορφή του γέροντα καθώς και έχω εντοπίσει σχετικά κοντά και ένα από εκείνα μυστηριώδες αυτοκίνητα!

 

ΓΡΑΦΕΙ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ