Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2024

ΟΙ ΦΡΟΥΡΟΙ ΤΗΣ ΠΥΛΗΣ


 







ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΛΗΘΗ

Απο τους πρώτους χρόνους που η ανθρωπότητα άρχισε να εμφανίζεται με την μορφή μικρής κοινωνίας, έθεσε ταυτόχρονα στον ψυχικό αλλά και πνευματικό κόσμο τους πνευματικούς προστάτες της, μέσα απο το πρόσωπο μικρών ή μεγάλων Θεοτήτων. Απο τα πρώτα εκείνα χρόνια λοιπόν, δημιουργήθηκε κάτι που οι σημερινοί μελετητές τόσο της ιστορίας όσο και του αποκρυφισμού, το αποκαλούν πνεύμα προστάτη της κατοικίας. Μέσα απο αυτή την πίστη, ξεπήδησε και η έννοια του εισερχόμενου κινδύνου-ξενικού στοιχείου, στον εισερχόμενο χώρο προστασίας. Κάπως έτσι δημιουργήθηκε και η ιδέα της πύλης, που ωστόσο ήταν φυσικό αναπόφευκτο να έχει και τον φρουρό της ώστε να προστατεύει ή να φρουρεί τον χώρο, απο οποιοδήποτε ξενικό στοιχείο προσπαθούσε να εισέλθει. Μία ιδέα που υιοθέτησαν όλες οι κοινωνίες, όλα τα δόγματα αλλά και κάθε τι που είχε να κάνει με την έννοια των προσωπικών χώρων. Για παράδειγμα, στις αρχαίες κοινωνίες βλέπουμε στις πύλες εισόδου μιας πόλης, να στήνονται Θεότητες ως προστάτες της πύλης. Τέτοια ευρήματα, υπάρχουν στα αρχαία τείχη της Νήσου Θάσος, όπου υπάρχουν αναπαραστάσεις Θεών αλλά και επιγραφές, όπου τους αποδίδουν τον ρόλο του προστάτη της πύλης. Οι αρχαίοι Ρωμαίοι πολύ μετέπειτα, υιοθέτησαν την ιδέα του φρουρού της πύλης μέσα απο την λατρεία του δισυπόστατου Θεού Ιανού, όπου αποτελούσε τον φύλακα σε σημαντικές εισόδους εντός της Ρώμης και μάλιστα πληροφορίες για το τελετουργικό κλείσιμο των πυλών, μας δίνουν οι Ρωμαίοι ποιητές Οράτιος, Οβίδιος Νάσων, αλλά και ο ποιητής Βιργίλιος Μαρών στο κείμενο του ''Αινειάδα''. Η όλη ιδέα του φρουρού της πύλης, έχει να κάνει αρκετά με το μεταφυσικό στοιχείο και αυτό μπορούμε να το διακρίνουμε, μέσα από τις λατρείες Θεοτήτων που είχαν ως ρόλο την περιφρούρηση διάφορων μεταφυσικών χώρων. Για παράδειγμα, στην Ελληνική μυθολογία ο τρικέφαλος Κέρβερος φρουρούσε το βασίλειο του Άδη, ώστε να μην εισέλθει σε αυτό κανείς ζωντανός. Στην Ετρουσκική μυθολογία, υπήρχε η Θεότητα ''Κούλσου'' ως φύλακας του κάτω κόσμου. Στην αρχαία Αίγυπτο και πιο συγκεκριμένα στο βιβλίο των πυλών, βλέπουμε δυο γιγαντιαία φίδια να αποτελούν τους φρουρούς των πυλών για την μεταθανάτια ζωή. Στον Βουδισμό ακόμα και σήμερα, έξω από τους Ναούς, στέκονται γλυπτά στο ρόλο του φρουρού. Ακόμα όμως και στην Χριστιανική παράδοση, βλέπουμε να φρουρούνται οι πύλες προς το Ιερό από τους Αρχάγγελους Γαβριήλ και Μιχαήλ. Όπως ήδη έχετε καταλάβει, η έννοια του φύλακα της πύλης αποτελεί ένα αναπόσπαστο αρχετυπικό σύμβολο που υφίστανται τόσο μέσα στις δογματικές κοινωνίες, όσο και στα κοινωνικά στρώματα της πόλης.



ΟΙ ΦΥΛΑΚΕΣ ΤΩΝ ΣΠΙΤΙΩΝ


Όπως είναι φυσικό επόμενο, τα αρχετυπικά σύμβολα επηρεάζουν εκτός από το σύνολο μιας κοινωνίας και τους μικρότερους κύκλους που υπάρχουν εντός αυτής. Ένας τέτοιος μικρός κύκλος, είναι και η έννοια της οικογένειας. Ίσως γι' αυτό, πολλές οικογένειες κατασκεύαζαν και το δικό τους προσωπικό οικόσημο, όπου το έθεταν ως σύμβολο -φρουρό του οικογενειακού κύκλου, αλλά και το τοποθετούσαν στην πύλη της οικίας τους. Σήμερα, που τα οικόσημα τείνουν να χαθούν, κάποιες οικογένειες φαίνεται να διατηρούν έστω και χωρίς να το γνωρίζουν, την έννοια του φύλακα της πύλης. Και αυτό το λέω γιατί, πολλοί είναι εκείνοι που ασυναίσθητα φτιάχνουν ή τοποθετούν μορφές, στις εισόδους των σπιτιών τους που δεν έχουν να ζηλέψουν σε τίποτα, από εκείνους τους φύλακες που έφτιαχναν οι αρχαίοι στις δικές τους εισόδους. Όπως και να έχει, οι φρουροί της πύλης συνεχίζουν να υπάρχουν και κάθε ένας που έχει σκοπό να διαπεράσει σε ένα διαφορετικό χώρο από τον δικό του προσωπικό, είτε αυτός ανήκει σε υλικό επίπεδο είτε όχι, θα πρέπει να γνωρίζει ότι το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να νικήσει, είναι ο φύλακας της εισόδου.


ΓΡΑΦΕΙ Ο ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ ΦΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ