ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ
Κατά τους αρχαϊκούς χρόνους, η Νήσος Σαλαμίνα, αποκαλούνταν Σκίρας χάριν του Βασιλιά και Ήρωα Σκίρα. Μία άλλη εκδοχή ονόματος είναι αυτή της Πιτυούσας, που οφειλόταν στα πολλά πεύκα που διέθετε το νησί. Ποιο επικρατέστερη ήταν η ονομασία της Κούλουρις , χάριν στην αρχαία πόλη που υπήρχε στο ακρωτήρι Κούλουρι, γνωστό σε μας σήμερα ως Πούντα. Το νησί στους αρχαίους χρόνους, αποτέλεσε Μυκηναϊκό Βασίλειο όπου οι Βασιλείς του άνηκαν, στον θρυλικό οίκο των Αιακίδων. Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε, πως ο Αιακός ήταν μυθικός Βασιλιάς της Αίγινας και φέρεται ως γιός του Θεού Δία. Απόγονος του Αιακού, ήταν ο Βασιλιάς της Σαλαμίνας Τελαμών, ο οποίος εξορίστηκε από την Αίγινα, λόγο της δολοφονίας που έπραξε κατά του αδερφού του. Κατά την περίοδο που βρίσκονταν στο νησί, παντρεύτηκε την κόρη του μυθικού Βασιλιά Κυχρέα, όπου μετά το θάνατο του στέφτηκε εκείνος Βασιλιάς του νησιού. Ο ίδιος, φαίνεται να αναφέρεται στην αργοναυτική εκστρατεία, καθώς και στην εκστρατεία που έπραξε ο Ηρακλής, κατά του Λαοδάμαντα. Γιοί του Τελαμών, ήταν ο Βασιλιάς Αίαντας αλλά και ο Τεύκρος. Ο Αίαντας πολέμησε στην Τροία μαζί με τον αδερφό του, όπου και σκοτώθηκε. Ο Τεύκρος, εξορίστηκε στην Κύπρο όπου εκεί ίδρυσε την πόλη Αρχαία Σαλαμίνα, λόγο ότι δεν εκδικήθηκε το θάνατο του αδερφού του Αίαντα. Η αυτονομία του νησιού, θα χαθεί όταν ο εγγονός του Αίαντα και γιός του Ευρυσάκη θα παραδώσει το νησί στους Αθηναίους. Εκείνοι από μέρους τους, θα κρατήσουν το νησί ως τον 7ο π. Χ αιώνα όπου και θα το καταλάβουν οι Μεγαρείς. Κατά την κυριαρχία των Μεγαρέων, ο νομοθέτης Σόλωνας θα γράψει την πολεμική ελεγεία, ώστε να ξεσηκώσει τους τοπικούς κατοίκους της Σαλαμίνας. Ωστόσο, η κυριαρχία των Αθηναίων, θα επέλθει έπειτα από 20ετή πόλεμο και θα παραμείνει ως το 341 π. Χ, όπου θα καταληφθεί από τους Μακεδόνες του Κάσσανδρου. Τέλος, το 229 π. Χ θα δοθεί ξανά στους Αθηναίους από τον Άρατο και θα διατηρηθεί ως την Ρωμαϊκή επέλαση και το Βυζάντιο.
Η ΑΡΧΑΙΑ ΣΑΛΑΜΙΝΑ ΣΗΜΕΡΑ
Ο χώρος της Αρχαίας Σαλαμίνας και κυρίως το τμήμα της αρχαίας πόλης που εδρεύει στο ακρωτήρι Πούντα, δυστυχώς σήμερα, λόγο της κατάστασης που βρίσκεται, ξεγελάει τον περιηγητή και δεν του θυμίζει τίποτα από εκείνο το ένδοξο παρελθόν, παρόλο ότι πίσω από το σημερινό σκουπιδότοπο κρύβεται η ιστορία ενός σημαντικού εμπορικού σημείου , που κυρίως έδρασε τον 5ο αιώνα π. Χ. Ο Παυσανίας, θα επισκεφτεί τον χώρο τους πρώτους Χριστιανικού χρόνους, όπου και θα βρει σχεδόν ερειπωμένη την πόλη. Ο ίδιος, μας αναφέρει την ύπαρξη αρκετών σωσμένων κτιρίων. Επίσης από άλλες πηγές γνωρίζουμε, ότι στον Κόλπο πραγματοποιούνταν διάφορα αγήματα προς τιμήν της νίκης, στην Ναυμαχία της Σαλαμίνας. Στους πιο σύγχρονους καιρούς και πιο συγκεκριμένα το 1914, ένας κάτοικος της περιοχής ανακαλύπτει ψήφισμα των Θιασωτών της Βενδίδος Αρτέμιδος. Σε αυτό αναφέρεται το όνομα του Ιερέα Χαρίνου. Τέσσερα χρόνια αργότερα, θα γίνουν κάποιες έρευνες από τον Αντώνιο Κεραμόπουλο, όπου θα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η Κούλουρι αναπτύχθηκε κυρίως τον 5ο αιώνα π. Χ, ενώ στις μέρες μας η αρχαιολόγος Ιφιγένεια Δεκαλάκου, θα φέρει στο φως λείψανα κατοικιών, λουτρικέ εγκαταστάσεις, καθώς και μέρος του Ναού της Αρτέμιδος. Σχεδόν βέβαιο, είναι ότι στην ευρύτερη περιοχή και κυρίως κάτω από παλιές οικίες, βρίσκεται ακόμα θαμμένο τμήμα της αρχαίας πόλης.
ΓΡΑΦΕΙ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ
