«Εν αρχή ην ο λόγος». Το κατά Ιωάννη ευαγγέλιο, ξεκινάει με αυτή την περίφημη φράση. Οι λέξεις έχουν δύναμη, έχουν κραδασμό, ενέργεια. Κάτι που παραδέχονται όλες η θρησκείες-δόγματα. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι οι λέξεις, πέρα από την κυριολεκτική τους σημασία, μεταφέρουν και συναισθήματα -ενέργεια και δόνηση. Όταν το συλλάβουμε αυτό βαθύτερα, θα είμαστε πολύ προσεκτικοί στο πώς τις χρησιμοποιούμε, καθώς από τη χρήση των λόγου μας, επηρεάζεται η συναισθηματική μας κατάσταση, αλλά και η συναισθηματική κατάσταση των άλλων, εισβάλουν δηλαδή, είτε θετικά είτε αρνητικά στον ψυχικό κόσμο του αλλού και λειτουργούν τόσο έσω όσο και έξω. «Οι λέξεις μπορούν να είναι σαν ακτίνες Χ αν χρησιμοποιηθούν σωστά: περνούν από τα πάντα» είπε ο Άλντους Χάξλεϋ. Οι Αιγύπτιοι για παράδειγμα, πίστευαν ότι ο λόγος διέθετε μια έντονη μαγική δύναμη. Άλλωστε, μήπως και οι προσευχές όλων τον δογμάτων, δεν είναι λέξεις οργανωμένες με τη δύναμη να προκαλούν καταστάσεις στην πραγματικότητα; Οι ιερείς λοιπόν, γνωρίζοντας καλά τη φύση των ανθρώπων και των θεών, μπορούσαν να κάνουν αιτήματα και ικεσίες στους τελευταίους μεσώ του σωστού λόγου και λέξεων. Η σοφία του κελτικού πολιτισμού αξίζει μια ιδιαίτερη ενότητα, αφού, μέχρι σήμερα, φτάνουν οι απόηχοι του μαγικού αλφαβήτου του και όλη η ομορφιά της προέλευσης των παραμυθιών και των υπερφυσικών όντων, αποτέλεσμα της προφορικής μετάδοσης της αρχαίας ιστορίας του. Αυτό το αλφάβητο, γνωστό με το όνομα των ρούνων, ήταν ιερό. Για το λόγο αυτό, υπάρχουν λέξεις στη γηγενή γλώσσα, που συνυφαίνουν το υλικό επίπεδο με το πνευματικό επίπεδο, με έναν ποιητικό τρόπο που εμποδίζει την κυριολεκτική μετάφραση σε άλλες διαλέκτους, κοινώς είναι απαγορευμένο να αποδοθούν με άλλο τρόπο. Οι λέξεις προκύπτουν από τη συνένωση διάφορων ήχων ή φωνημάτων, που δίνουν όνομα σε κάθε υπάρχων πράγμα, αρά και ιδιότητα και υπόσταση, αλλά υπάρχουν λέξεις που, όντας μη αντιληπτές στο ανθρώπινο αυτί, δεν μπορούμε να τις προφέρουμε. Οι λέξεις είναι ο καθρέφτης της σκέψης. Δεν θα μπορούσαμε να σκεφτούμε χωρίς λέξεις, τουλάχιστόν στη συμβατή πραγματικότητα. Υπάρχει μια ευθέως ανάλογη σχέση μεταξύ της τάξης και της διαύγειας της σκέψης. «Οι λέξεις παράγουν αντικειμενικά γεωμετρικά σχήματα. Τέτοια σχήματα γεμίζουν με κοσμική ύλη και κρυσταλλώνονται υλικά.» Ο λαός μας, το τοποθετεί απλά και σοφά: «Σκέψου πριν μιλήσεις» και φυσικά εννοεί, να σκεφτούμε τις συνέπειες, όσων θα πούμε, πριν ακόμη μιλήσουμε. Η σωστή χρήση τον λέξεων είναι δημιουργία, θυμηθείτε το «εν αρχή ην ο λόγος». Είναι σημαντικό επίσης, να θυμόμαστε ότι οι λέξεις φανερώνουν τις πεποιθήσεις μας, δηλαδή το ποιοι είμαστε εσωτερικά εκείνη την στιγμή που τις προφέρουμε και επηρεάζουν τις πράξεις μας. Θα αισθανθώ διαφορετικά, αν στην ερώτηση πως είμαι, αντί να απαντήσω «καλά» ή «αρκετά καλά», επιλέξω τις λέξεις, «υπέροχα» ή «θαυμάσια». Άμεσα τότε, η συναισθηματική μου κατάσταση, μεταμορφώνεται σε όμορφη και πλούσια συναισθηματικά. Πέρα όμως από την επιλεκτική και συνειδητή χρήση των λέξεων, που είναι πολύ σημαντική, πρέπει να αναρωτηθούμε αν το λεξιλόγιο που χρησιμοποιούμε είναι φτωχό ή πλούσιο. Χρησιμοποιώντας τις ίδιες λέξεις επανειλημμένα, ο νους μας και ο εσωτερικός μας κόσμος, δε διευρύνονται. Όταν ηχούν οι λέξεις, μεταμορφώνονται σε δονήσεις και έχουν την δυνατότητα να κατευθύνουν συγκεκριμένους τύπους ενέργειας. Αυτό είναι ίσως και το πρώτο βήμα για την δημιουργία «μαγικής» ατμόσφαιρας. Και ίσως κάποιοι δύσπιστοι θεωρήσουν πως μαγεία δεν υπάρχει, όμως εκείνοι που κινούν τα νήματα γνωρίζουν καλά τις τεχνικές της και τις εξασκούν, έχοντας άλλοτε σκοτεινές και άλλοτε φωτεινές προθέσεις. Η τέχνη της μαγείας εξασκείται συνδυαζόμενη από συγκεκριμένες λέξεις και γεωμετρίες. Οι τύποι των λέξεων που χρησιμοποιούνται στα μαγικά Τυπικά είναι εκείνες οι λέξεις που παράγουν δυναμικούς ηχητικούς τόνους όταν εκφωνούνται. Αυτοί οι ηχητικοί τόνοι έχουν ισχυρά δονητικά μοτίβα τα οποία χρησιμοποιούνται για να χαλιναγωγήσουν και να κατευθύνουν την ενέργεια στον ψυχισμό. Οι λέξεις και ο λόγος είναι ήχος και ως ήχος, είναι ικανές να κατευθύνουν την ενέργεια, διότι περιέχουν συγκεκριμένα μοτίβα συχνοτήτων που προσελκύουν την ενέργεια και την καθοδηγούν με ένα ελεγχόμενο τρόπο. Εξάλλου ο ήχος είναι μία από τις φυσικές δυνάμεις που χρησιμοποιείται από την φύση για να δημιουργήσει δομές και ιερές γεωμετρίες. Η αλλαγή στο λόγο μας μπορεί να έχει συγκεκριμένο αποτέλεσμα στις σχέσεις μας με τον εαυτό μας και τους άλλους, καθώς και στην καθημερινότητα μας. Οι αρχαίοι λαοί διέθεταν μεγάλη πίστη στη δύναμη του λόγου και θεωρούσαν ότι κάθε λέξη έχει ξεχωριστό ενεργειακό φορτίο και συμβάλλει με όλο της το είναι στην εξέλιξη των πραγμάτων. Αρκεί να σκεφτούμε τις τεχνικές μαγείας που χρησιμοποιούσαν – και χρησιμοποιούν ακόμη – ορισμένοι λαοί, οι οποίες βασίζονται στη δύναμη των λέξεων και τις χρησιμοποιούν αναλόγως, προς επίρρωση ή αποδυνάμωση συμπολιτών τους. Οι Αρνητικές Λέξεις καθορίζουν τις αντιδράσεις φόβου και σε αυτές καταλήγουν τα μη επεξεργασμένα ερεθίσματα των αισθήσεων, με σκοπό την ταχεία αντίδραση και την προστασία μας από ενδεχόμενους κινδύνους. Η αυξημένη δραστηριότητα σε αυτό το τμήμα του εγκεφάλου σταδιακά διακόπτει τη δραστηριότητα του μετωπιαίου λοβού, δηλαδή της περιοχής του εγκεφάλου που ελέγχει τη γλώσσα, τις συναισθηματικές αντιδράσεις, τη λογική και τις εκούσιες κινήσεις. Ως συνέπεια, καταλαμβανόμαστε από άγχος, φόβο και αδυναμία ανάληψης πρωτοβουλιών. Αντιθέτως, οι λέξεις με θετική χροιά δεν σηματοδοτούν επικίνδυνες καταστάσεις, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει υπερδραστηριότητα της αμυγδαλής και ο μετωπιαίος λοβός να λειτουργεί με κανονικό ρυθμό, επιτρέποντάς μας να έχουμε τον έλεγχο των γεγονότων. Μια νέα έρευνα επιβεβαιώνει ότι ο εγκέφαλος «αρχειοθετεί» τις λέξεις με πολύ διαφορετικό τρόπο από ό,τι ένα λεξικό, ομαδοποιώντας τις ανάλογα με τη σημασία τους. Όπως διαπιστώθηκε επίσης, ο «χάρτης» φαίνεται να είναι παρόμοιος στους διαφορετικούς ανθρώπους. Οι επιστήμονες κατέγραφαν τις παραμικρές αλλαγές στη ροή του αίματος και στην οξυγόνωση του εγκεφάλου στον εγκεφαλικό φλοιό, ανάλογα με τις λέξεις που άκουγαν οι εθελοντές. Στη συνέχεια, με τη βοήθεια ενός αλγόριθμου ηλεκτρονικού υπολογιστή, δημιουργήθηκε ένας σημασιολογικός «χάρτης», ο οποίος συσχετίζει τις λέξεις και τις σημασίες τους με συγκεκριμένες περιοχές του αριστερού και του δεξιού ημισφαιρίου. Η έρευνα που διεξήχθη από μια ομάδα ερευνητών στο Georgetown University Medical Centre, υποστηρίζει ότι ο εγκέφαλος είναι «ολιστικά συντονισμένος» να αναγνωρίζει ολόκληρες λέξεις. «Η μία περιοχή είναι υπεύθυνη για να θυμάται ολόκληρα πρόσωπα, επιτρέποντάς μας να αναγνωρίζουμε γρήγορα τους ανθρώπους, και η άλλη είναι επιλεκτική σε ό,τι αφορά ολόκληρες λέξεις, βοηθώντας μας να διαβάζουμε γρήγορα» εξήγησε ο Dr Riesenhuber, σύμφωνα με όσα αναφέρει δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας Daily Mail. Επιστήμονες αναφέρουν στο επιστημονικό περιοδικό Science ότι έχουν εντοπίσει εξειδικευμένα κύτταρα του εγκεφάλου μας που βοηθούν να κατανοήσουμε τι πραγματικά σημαίνει αυτό που λέει ο ομιλητής. Τα κύτταρα αυτά, το καταφέρνουν παρακολουθώντας τις αλλαγές στον τόνο της φωνής. Ο Δρ. Chang ανέφερε επίσης ότι αυτοί οι νευρώνες επιτρέπουν στον εγκέφαλο να ανιχνεύει “τη μελωδία της ομιλίας”, ή την επιτόνιση, ενώ άλλα εξειδικευμένα εγκεφαλικά κύτταρα αναγνωρίζουν τα φωνήεντα και τα σύμφωνα. Επομένως μέσα από μια πολύ πιο πυκνή ροή πληροφορίας μέσω λέξεων, ενδεχομένως να αλλάξουν και τα δεδομένα της ζωής του κάθε ανθρώπου. Με απλά λόγια, όπως είπαμε και στην αρχή, οι λέξεις δημιουργούν καταστάσεις στο σώμα και τον εγκέφαλο. Συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου είναι «καλωδιωμένη» για να αναγνωρίζει γράμματα και λέξεις, ακόμα και σε βρέφη. Οι ερευνητές ανέλυσαν λειτουργικές μαγνητικές τομογραφίες (fMRI) του εγκεφάλου νεογέννητων και ανακάλυψαν ότι αυτή η περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται «περιοχή επεξεργασίας οπτικών λεκτικών μορφών» (VWFA) συνδέεται με το δίκτυο επεξεργασίας της γλώσσας του εγκεφάλου. «Αυτό δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη ευαισθησίας στις οπτικές λεκτικές μορφές, προτού καν εκτεθούμε στη γλώσσα» ανέφερε η Ζεϊνέπ Σαϊγκίν, κύρια συγγραφέας της μελέτης, επίκουρη καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο. Η κατάλληλη χρήση των λέξεων και ο τρόπος που μας επηρεάζει –τόσο στο πώς αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα όσο και στο πώς επικοινωνούμε με το περιβάλλον– δηλαδη το πως βλέπουμε τον κόσμο γύρω μας, έχει να κάνει και με τον λόγο και τις λέξεις, είτε που ακούμε είτε αυτό που προφέρουμε και αυτό θα το βρείτε να βασίζεται στις αρχές της Νευροψυχολογίας και του Νευρογλωσσικού Προγραμματισμού (NLP). Μία ψυχολόγος εξηγεί πώς με τη σωστή χρήση των λέξεων αρχίζεις να νιώθεις καλύτερα! Είναι εξίσου βασικό στη διαδικασία της ψυχοθεραπείας οι λέξεις που χρησιμοποιούμε να είναι συνειδητά επιλεγμένες και στοχευμένες. Καταλαβαίνει κανείς ότι η κυριολεκτική έννοια μιας λέξης έχει βαρύνουσα σημασία, διότι έτσι αντιλαμβάνεται ο εγκέφαλός μας όλα όσα φτάνουν στα αυτιά μας και κατ’ επέκταση δημιουργείται το ανάλογο συναισθηματικό πλαίσιο. Έχει αξία να θυμάστε ότι ο πρώτος που ακούει αυτό που λέτε, είστε εσείς οι ίδιοι, μέσω των λέξεων σας αυτοδημιούργείστε και εσείς. Δοκιμάστε να αλλάξετε όλα τα δεν που λέτε στην καθημερινότητα και θα καταλάβετε ακριβώς τι θέλω να πω. Δοκιμάστε να χρησιμοποιήσετε την πιο ξεκάθαρη (συγκεκριμένη) λέξη γι' αυτό που θέλετε να εκφράσετε, ούτως ώστε να μην επιδέχεται άλλη ανάλυση. Δοκιμάστε να αντικαταστήσετε όποια λέξη τελικά δεν σας εκφράζει και εξασκηθείτε στο να μιλάτε επιλέγοντας συνειδητά τις λέξεις σας. Πιστέψτε με: όσο περισσότερο εξασκείστε, τόσο καλύτερα θα νιώθετε! Το σημασιολογικό εύρος που έχουν οι έννοιες, καθώς και το νόημα που αποκτούν οι λέξεις που συμβολίζουν αυτές οι έννοιες αναγκαστικά βρίσκεται σε άμεση σχέση και αλληλεπίδραση με το φυσικό κόσμο, με τη φυσική πραγματικότητα. Οι λέξεις έχουν μια ιδιαίτερη δύναμη να επηρεάζουν τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις πράξεις μας. Από τα λόγια που λέμε μέχρι αυτά που σκεφτόμαστε, οι λέξεις μπορούν να ενθαρρύνουν, να εμπνεύσουν, να πληγώσουν ή να καταστρέψουν. Η δύναμη των λέξεων είναι τέτοια που μπορεί να διαμορφώσει τις σχέσεις μας, την εικόνα μας και την αντίληψή μας για τον κόσμο. οι λέξεις επηρεάζουν τη ζωή μας και είναι σημαντικό να επιλέγουμε τις λέξεις μας με προσοχή και υπευθυνότητα. Οι λέξεις ως “οικοδόμοι ή καταστροφείς”: Οι λέξεις που επιλέγουμε μπορούν είτε να χτίσουν είτε να καταστρέψουν. Τα θετικά, ενθαρρυντικά λόγια μπορούν να ανυψώσουν, να εμπνεύσουν και να παρακινήσουν, ενώ τα αρνητικά, σκληρά λόγια μπορούν να πληγώσουν, να αποθαρρύνουν και να δημιουργήσουν βαθιές ψυχικές πληγές. Οι έρευνες στην ψυχολογία υπογραμμίζουν τη σημασία της λεκτικής έκφρασης στη διαμόρφωση της νοητικής και συναισθηματικής μας ευημερίας. Η αναγνώριση της βαρύτητας των λόγων μας είναι το πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση της πιο προσεκτικής χρήσης τους. Όταν κάποιος παίχτης αντίπαλης ομάδας του μπάσκετ βαράει βολές, λέμε: «Ξουτ», «Έξω», «Χάστο» κλπ, πιστεύοντας πως με κάποιο μαγικό τρόπο μπορούμε να επηρεάσουμε το αποτέλεσμα. Λαϊκός τρόπος πρόκλησης γεγονότων! Λέμε επίσης: «Κακό χρόνο να ‘χεις» για να επηρεάσουμε το μέλλον κάποιου μισητού προσώπου. Η γλώσσα είναι το ισχυρότερο όργανο δημιουργίας. Ονομάζοντας ένα πράγμα με μια λέξη βεβαιώνουμε την ύπαρξή του. Κάθε γνώση προκύπτει από την πράξη της ονομασίας. Η γνώση δεν είναι δυνατή χωρίς τη λέξη. Η διαδικασία του να γνωρίζεις κάτι είναι το να σφυρηλατείς μεταξύ λέξεων, σχέσεις οι οποίες εν συνεχεία μεταφέρονται σε αντικείμενα που αντιστοιχούν στις λέξεις. Οι γραμματικοί τύποι, που κάνουν δυνατή τη σύνταξη της πρότασης, δεν είναι δυνατοί παρά μόνον όταν υπάρχουν λέξεις, η λογική άρθρωση της ομιλίας δεν έρχεται παρά κατόπιν. Ισχυριζόμενος ότι η δημιουργία προηγείται της γνώσης, υποστηρίζω τα πρωτεία της δημιουργίας όχι μόνο στην επιστημολογική της προτεραιότητα αλλά και στη γενετική της τάξη.
ΓΡΑΦΕΙ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ
