Η Αυλίδα βρίσκεται στη βοιωτική ακτή, στο νότιο Ευβοϊκό κόλπο, απέναντι από την πηγή της Αρευούσας, η οποία βρίσκεται στον Άγιο Στέφανο Χαλκίδας. Είναι γνωστή από τον Τρωικό Πόλεμο και τη θυσία της Ιφιγένειας. Η Αυλίδα κατά την αρχαιότητα ήταν ένα σημαντικό και πολυσύχναστο θρησκευτικό κέντρο. Η μικρή ταναγραϊκή πόλη τοποθετείται μεταξύ των δύο όρμων του Μικρού και του Μεγάλου Βαθέος. Πληροφορίες για τη θέση της μας δίνουν τόσο ο Όμηρος όσο και ο γεωγράφος Στράβων. Ο ναός της Άρτεμης βρέθηκε τυχαία το 1941. Η ανακάλυψη του έλυσε οριστικά το πρόβλημα της τοπογραφικής του ταύτισης καθώς και της αρχαίας πόλης της Αυλίδας που εκτεινόταν μεταξύ των 2 όρμων. Η πλήρης εικόνα του αρχαιολογικού χώρου οφείλεται στον αρχαιολογικό ανασκαφέα (κατά τα έτη 1956 και 1958-1961) Ιωάννη Θρεψιάδη. Ο ναός ήταν το σημαντικότερο οικοδόμημα του ιερού της Άρτεμης. Η ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου σηματοδότησε την ανακήρυξή του σε ιστορικό τόπο διεθνούς εμβέλειας, καθώς βρίσκεται κοντά στην είσοδο της πόλης της Χαλκίδας, στο σημείο σύνδεσης της Εύβοιας με την υπόλοιπη ηπειρωτική Ελλάδα. Η Αυλίδα δεν αποτέλεσε ποτέ μια πόλη. Θεωρούνταν τμήμα της θηβαϊκής επαρχίας μέχρι το 387 π.Χ. Από τότε ανήκε εδαφικά στην Τανάγρα. Ο Σπαρτιάτης βασιλιάς, Αγησίλαος, ως ''νέος Αγαμέμνονας'', θυσίασε στο ιερό της Αυλιδείας Αρτέμιδας, προτού ξεκινήσει για την Ασία το 397 π.Χ. Παρατηρείται λοιπόν αδιάλειπτη κατοίκηση του χώρου από τα μυκηναϊκά μέχρι και τα ρωμαϊκά χρόνια. Η Αυλίδα κατόρθωσε να επιζήσει κυρίως χάρη στην ύπαρξη του ιερού της Άρτεμης και στα κεραμικά εργαστήρια. Η ιστορία του τόπου είναι μια από τις ωραιότερες και σημαντικότερες στιγμές της ιστορίας της ανθρωπότητας. Αξίζει να τον επισκεφτείτε.
ΓΡΑΦΕΙ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ (2007)