Η Κάλι (ή Ντέβι), είναι η Ινδουιστική θεά του θανάτου, του χρόνου
και της ημέρας της κρίσεως και συχνά συσχετίζεται με την σεξουαλικότητα και την
βία. Παράλληλα θεωρείται μία δυνατή μητρική φιγούρα και σύμβολο της μητρικής
αγάπης. Μετά όμως την επικράτηση της πατριαρχίας -και ειδικά με τη διάδοση των
τριών μεγάλων μονοθεϊστικών θρησκειών- αυτή παραγκωνίστηκε μεν, εν τούτοις, σε
μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, συγκαλυμμένα λατρεύεται ακόμη σε πολλά μέρη του
κόσμου. Η Κάλι, με τις διάφορες μορφές της,
λατρεύεται από όλους σχεδόν τους Ινδουϊστες. Ίσως να είναι ένα απομεινάρι της
παλιάς θρησκείας των ντόπιων, πριν απο την κατάκτηση τους απο τους Άριους. Θα
μπορούσαμε ίσως να βρούμε κάποια αντιστοιχία στην σκανδιναβική Χελ, την
κέλτικη Μορίγκου και την αιγυπτιακή Μαύρη Ίσιδα, μόνο που σ αυτές
τις περιπτώσεις οι θεές αυτές προκαλούσαν μόνο φόβο και λατρευόταν απο
ελάχιστους. Στη Δύση, η υπέρτατη θηλυκή ενέργεια συμβολίστηκε στην
στοργική Μητέρα Θεά, είτε γήινη είτε ουράνια, και αυτήν απηχεί σήμερα η λατρεία
της Madonna.
Πουθενά αλλού όμως δεν υπάρχει σήμερα κάτι αντίστοιχο με την θεά Kali. Το όνομα
της, προέρχεται από την Σανσκριτική έννοια «αυτή που είναι μαύρη» ή «αυτή που
είναι θάνατος» αλλά είναι επίσης γνωστή ως Τσιατουρμπούτζια Κάλι,Τσινναμαστά,ή
Καουσίκα. Παράλληλα εννοείται η λέξη «kala» που σημαίνει χρόνος, καθώς
θεωρείται ως «Η Κυρία του Χρόνου». Στην Ινδία, μέσα από μια σειρά θεοκρασιών,
έγινε η «Shakti» (η συμπαντική άχρονη ενέργεια ή «Δύναμη») που στο γήινο επίπεδο
εκφραζόταν ως Θεά της Φύσης («Prakriti») ή Κυρία των Φαινομένων και των
Ψευδαισθήσεων («Maya»). Η πιο χαρακτηριστική εκδήλωση της μεγάλης θεάς (Devi)
στην Ινδία ήταν η Durga ή Kali ή Parvati.
Η Κάλι παρουσιάζεται ως γυναίκα μελαψού χρώματος, με μακριά μαλλιά και τέσσερα
χέρια. Στο ένα της χέρι κρατά το ξίφος, στο δεύτερο, το κομμένο κεφάλι του
γίγαντα, ενώ με τα άλλα δύο ενθαρρύνει τους πιστούς της. Τα ενώτιά της είναι
δύο πτώματα και φορά ένα περιδέραιο από ανθρώπινα κρανία. Μοναδικό της ένδυμα
είναι μία πλατιά ζώνη, η οποία αποτελείται από δύο σειρές κομμένων χεριών. Το
ένα, είναι το πρόσωπο της Kali των δασών, που συχνά φαίνεται σαν θεότητα
τρομακτική, σχεδόν δαιμονική. Οι πιστοί της, την επικαλούνται για προστασία
αλλά και για μαγικούς σκοπούς σε εποχιακούς ξέφρενους χορούς. Με το άλλο
πρόσωπό της, η Kali φαίνεται σαν αγαθή πηγή αγάπης και ευλογίας και εκεί η
αγριάδα της μεταφράζεται συμβολικά. Τα κρανία στο λαιμό της συμβολίζουν τα
γράμματα του σανσκριτικού αλφάβητου από τα οποία γεννιούνται απελευθερωτικά
mantras. Η φούστα της φτιαγμένη από χέρια συμβολίζουν τις καρμικές τάσεις που
αφαιρεί από τους πιστούς της, ενώ το κεφάλι που κρατά, κομμένο από το σπαθί
της, την απελευθέρωση από το εγώ που αλλιώς θα μας χώριζε από εκείνη. Το γυμνό
σώμα της συμβολίζει την αφαίρεση όλων των ψευδαισθήσεων, ενώ το μαύρο χρώμα
της, μας θυμίζει το τελικό αίσθημα του κενού, όπου όλες οι διαφορές λιώνουν σε
ένα αιώνιο δίχως μορφή χώρο.
ΓΡΑΦΕΙ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ
