Η σφαίρα, ως σχήμα, πάντα έπαιζε ρόλο στα απόκρυφα, ενώ πολλές από αυτές εξακολουθούν να υφίστανται σε αρχαιολογικά αρχεία. Στις Μεσοαμερικάνικες κουλτούρες, το παιχνίδι μπάλας (σφαίρας), παρόλο που αντιμετωπιζόταν σαν καθημερινό άθλημα, όπως το ποδόσφαιρο ή το μπάσκετ σήμερα, θεωρείτο ταυτόχρονα ιερό, κατέχοντας ιδιαίτερη θέση στη θρησκεία και τον πόλεμο. Οι ενδείξεις της ύπαρξης παιχνιδιών με μπάλες, ποικίλουν από ζωγραφισμένα κεραμικά αγγεία μέχρι και περισσότερα από 1.300 πέτρινα γήπεδα που βρίσκονται διασκορπισμένα σε όλη την περιοχή, το καθένα με χώρο για πολλούς θεατές. Οι ανακαλύψεις έγιναν σε ένα κοινό δρομάκι. Οι υπόγειες ανασκαφές αποκάλυψαν ένα τμήμα των θεμελίων ενός τεράστιου, στρογγυλού σε σχήμα ναού (το γήπεδο ήταν ένα είδος ναού), που είχε αφιερωθεί στον Αζτέκο θεό του αέρα, Εχεκάτλ καθώς και ένα μικρότερο τμήμα ενός γηπέδου όπου έπαιζαν ένα τελετουργικό παιχνίδι μπάλας. Γελάω σήμερα, όταν κάποιοι οπαδοί αποκαλούν το γήπεδο της ομάδας τους, ναό! Το υποσυνείδητό γνωρίζει την αλήθεια! Η ανακάλυψη επιβεβαιώνει τις περιγραφές των πρώτων Ισπανών που κατέγραψαν τις εντυπώσεις τους από την Τενοχτιτλάν, πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας των Αζτέκων. Οι μπάλες για παιχνίδι φαίνεται να ήταν σχεδόν πανταχού παρούσες στους πολιτισμούς αυτούς, που τις θεωρούσαν πολύτιμες. Οι βασιλιάδες των Αζτέκων ,έπαιζαν μπάλα ως ένα υποκατάστατο του πολέμου, κοινώς ένα είδος τελετουργική μάχης! Με αφορμή ένα παιχνίδι μπάλας, αποκτούσαν κυβερνητικά δικαιώματα ή λύνανε διπλωματικές διενέξεις. Στους πολιτισμούς των Μάγια και της Βερακρούζ, τα πράγματα ήταν ακόμα πιο σοβαρά: Οι χαμένοι ορισμένων τελετουργικών παιχνιδιών θυσιάζονταν. Οι ανθρωποθυσίες, που ακόμα και σήμερα σοκάρουν τους αρχαιολόγους όταν «πέφτουν πάνω» σε κάποιο συγκλονιστικό αντίστοιχο εύρημα, αποτελούσαν για τους Αζτέκους μια καθημερινότητα, όσο παράδοξο και αν ακούγεται αυτό. Υπολογίζεται ότι περί τους δέκα ίσως και είκοσι χιλιάδες άνθρωποι τον χρόνο, όχι απαραίτητα αιχμάλωτοι ή δούλοι από άλλες φυλές, θυσιάζονταν για να διασφαλίσουν, όπως πίστευαν, την επιβίωση του λαού τους αλλά και ολόκληρου του κόσμου. Όποιος θεός ζητάει αίμα απλώς στείλτε τον ως ανθρωπότητα, στον κάδο των σκουπιδιών - δεν είναι θεός αλλά βρικόλακας! Οι Μάγιας, σύμφωνα με τη Miller, «αντιμετώπιζαν τις θεότητες σε καθημερινή βάση σαν να επρόκειτο για ένα παιχνίδι μπάλας». «Υπάρχει ένα κεντρικό στοιχείο σύγκρουσης μεταξύ ανθρώπων και θεοτήτων». Ένα είδος ποδοσφαίρου, σύμφωνα με ορισμένες μαρτυρίες παιζόταν στην Κίνα τον 11ο π.χ. αιώνα. Ήταν πολύ διαδεδομένο το τσου-κου (μπάλα από δέρμα που σπρωχνόταν με το πόδι). Η δερμάτινη μπάλα με την οποία παιζόταν, ήταν γεμισμένη με γυναικεία μαλλιά. Σας θυμίζει βουντού μήπως, χαχαχα; Την μπάλα την κλωτσούσαν προς ένα «τέρμα» από μπαμπού 3-4 μέτρων, πίσω από το οποίο ήταν τεντωμένο ένα δίχτυ από μετάξι. Κατά τον 5ο π.χ. αιώνα το τσου-κου αποτελούσε μέρος της στρατιωτικής εκπαίδευσης των Κινέζων. Στο Εθνολογικό Μουσείο του Μονάχου διατηρείται ένα χειρόγραφο του Λι-Γου, χρονολογημένο στον 5ο π.χ αιώνα που μιλάει για την εισαγωγή του τσού-κου στην Ιαπωνία. Επίσης αναφέρει και τη διοργάνωση αγώνων μεταξύ των ομάδων Κίνας και Ιαπωνίας. Σίγουρα, οι Άγγλοι ήταν οι πρώτοι που οργάνωσαν πρωτάθλημα, ενώ το λεγόμενο «ποδόσφαιρο του όχλου» (mob football) ήταν πολύ συνηθισμένο στη Βρετανία, όπου ομάδες με απεριόριστο αριθμό παικτών από γειτονικές πόλεις ή χωριά, προσπαθούσαν να μετακινήσουν τη σφαίρα ως την εκκλησία της περιοχής των αντιπάλων. Κοινώς, να πάνε παίζοντας, από το ένα ιερό στο άλλο! Οι Ρωμαίοι μετονόμασαν αυτό το παιχνίδι σε «harpastum», που προέρχεται από την ελληνική λέξη «harpaston» (ἁρπαστόν), που σημαίνει «άρπαξα», από το ρήμα harpazo (ἁρπάζω) – ή «αρπάζω». «Το παιχνίδι παρέμεινε δημοφιλές για 700-800 χρόνια, αλλά, παρόλο που οι Ρωμαίοι το πήραν μαζί τους στη Βρετανία, η χρήση των ποδιών ήταν τόσο μικρή που μετά βίας είχε αποτέλεσμα». Σε ανασκαφές που έκαναν στη Σαμοθράκη Αμερικανοί με επικεφαλής την Ελίζαμπεθ Ντούζμπερι και τον Έλληνα αρχαιολόγο Ανδρέα Βαβρίτσα, σ’ έναν τάφο του 3ου π.Χ. αιώνα, βρέθηκε μεταξύ άλλων κι ένα πήλινο συμπαγές ομοίωμα μπάλας, που μοιάζει με τις μπάλες που χρησιμοποιούνται στο σύγχρονο ποδόσφαιρο. Οι αγώνες αυτοί ήταν κυρίως αγώνες δεξιοτεχνίας με την μπάλα και τα πόδια ή το κεφάλι. Η ιερή μπάλα είχε έναν ξεχωριστό συμβολισμό, αυτόν του σύμπαντος ή της γης. Οι Αιγύπτιοι είχαν παιχνίδια με την ιερή σφαίρα, που ένα παιχνίδι τους με τα πόδια προσομοίαζε αυτού του σημερινού ποδοσφαίρου, με την διαφορά πως γινόταν υπό την επίβλεψη του ιερατείου και δεν υπήρχε γενικά κοινό. Στην Οδύσσεια αναφέρεται επίσης, ότι η βασιλοπούλα Ναυσικά έπαιζε με τις φίλες της με τόπι, όταν βρήκε τον Οδυσσέα ναυαγό σε μία παραλία στο νησί των Φαιάκων. Στη Στερεομετρία, το κόλουρο εικοσάεδρο είναι ένα κυρτό ημικανονικό πολύεδρο, που ανήκει στα στερεά του Αρχιμήδη. Το μοτίβο του κόλουρου εικοσαέδρου χρησιμοποιείται στην κατασκευή της συνηθισμένης μπάλας ποδοσφαίρου όπως και σε κάποιες επίσημες μπάλες της FIFA.
ΓΡΑΦΕΙ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου