Κυριακή 12 Οκτωβρίου 2025

ΤΕΚΤΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ.

 


Η Φιλική Εταιρεία ήταν η σημαντικότερη από τις μυστικές οργανώσεις που σχηματίστηκαν για την προετοιμασία της Επανάστασης του 1821, για την απελευθέρωση των Ελλήνων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η όλη δομή ήταν πυραμιδοειδής και στην κορυφή δέσποζε η ηγετική ομάδα, η «Αόρατος Αρχή». Το 1818, η Αόρατη Αρχή μετονομάστηκε σε «Αρχή των Δώδεκα Αποστόλων» και κάθε Απόστολος επωμίστηκε την ευθύνη μιας μεγάλης περιφέρειας. Οι Απόστολοι της Φιλικής Εταιρείας ήταν δώδεκα και ορίστηκαν από τον Σκουφά, όταν πήγε στην Κωνσταντινούπολη την άνοιξη του 1818. Σας θυμίζει των ιπποτικό κύκλο του Αρθούρου με τους δώδεκα ιππότες της στρογγυλούς τραπέζης;Η Φιλική Εταιρεία αποκαλούνταν «Ναός»,πάνω στα πρότυπα του μυθικού και τόσο συμβολικού  Ναού. Ο σύγχρονος Τεκτονισμός έχει στο δυτικό τμήμα των Ναών του, δύο παρόμοιες Στήλες, συνήθως Μινωικού αρχιτεκτονικού ρυθμού, που σχηματίζουν ένα είδος εισόδου-πύλης προς τα ενδότερα του Ναού. Και είχε τέσσερις βαθμίδες μύησης. Ιδρύθηκε το 1814 στην Οδησσό της Ρωσίας,  από τον Εμμανουήλ Ξάνθοσύμφωνα με τους παλαιότερους ιστορικούς. Ο Ξάνθος στα απομνημονεύματά του δηλώνει πως είναι αυτός που παρακίνησε τον Σκουφά, αλλά είναι βέβαιο ότι ο Σκουφάς σχημάτισε πρώτος ένα αρχικό πλάνο για την Εταιρεία. Ο Βασίλης Παναγιωτόπουλος, ένας από τους σπουδαιότερους εν ζωή ιστορικούς της χώρας μας, εκτός από τα παραπάνω λέει πως ο Ξάνθος μιλάει και σε άλλα σημεία των Απομνημονευμάτων και των εκθέσεών του για την τεκτονική του ιδιότητα. Ακόμη, δεν παραλείπει να φανερώνει την ιδιότητά του αυτή κάθε φορά που υπογράφει ένα έγγραφο ή μία επιστολή, τοποθετώντας μπροστά από το όνομά του τα σύμβολα του τεκτονικού του βαθμού. Ο Σκουφάς, είχε ιδιαίτερα φιλικές σχέσεις με τον Κωνσταντίνο Ράδο, ο οποίος ήταν μυημένος στον επαναστατικό καρμποναρισμό, τη μυστική εταιρεία της Ιταλίας που διαπνεόταν από πατριωτικά και προοδευτικά ιδεώδη και λειτουργούσε ως πρότυπο για όλες σχεδόν τις εθνικοαπελευθερωτικές μυστικές ομάδες και τον Αθανάσιο Τσακάλωφ.

Η πορεία αυτής της μυστικής επαναστατικής οργάνωσης δεν ήταν ούτε ευθύγραμμη ούτε ομαλή. Στη διάρκεια των 7 χρόνων η Εταιρεία πέρασε από πολλά στάδια: συγκρότηση, μικρή ανάπτυξη, μετατόπιση κέντρου δράσης, εσωτερικές εκκαθαρίσεις, αναζήτηση αρχηγού κτλ.Ο τεκτονισμός συνδέεται στενά με την Ελληνική Επανάσταση. Φέρνοντας τους Έλληνες σε επαφή με τις ιδέες της ισότητας, της ανεξιθρησκίας και της ελευθερίας, και με τις αξίες της φιλίας, της φιλανθρωπίας, του πατριωτισμού και της ομόνοιας, συνέβαλε στη διαμόρφωση της κοινωνικής και εθνικής ταυτότητας της ελληνικής αστικής τάξης και στην ιδεολογική προετοιμασία του Αγώνα. Όπως δείχνει το παράδειγμα της Φιλικής Εταιρείας, ο τεκτονισμός εξοικείωσε τους Έλληνες με  την οργάνωση μυστικών εταιρειών και με συνωμοτικές πρακτικές. Οι Φιλικοί μυούνταν στην Εταιρεία με μυστικό όρκο πίστης και επικοινωνούσαν μεταξύ τους με κώδικες, ψευδώνυμα και συνθηματικά. Αρχικά, λοιπόν, οι Φιλικοί χρησιμοποιούσαν τα γνωστά γράμματα του αλφαβήτου αλλά με φωνητική αξία διαφορετική. ένα κρυπτογραφημένο αλφάβητο ήταν μια καλή αρχή αλλά από μόνο του δεν θα ήταν αρκετό. Έτσι τα μέλη της Φιλικής Εταιρείας είχαν δημιουργήσει και μια σειρά από κώδικές ονομασίες για πρόσωπα, τοποθεσίες ακόμα και πράγματα που είχαν ιδιαίτερη σημασία. Η πορεία της Ιστορίας κατευθύνεται από μια μικρή ομάδα ‘ανθρώπων’ με κοινά συμφέροντα. Οι πίνακες και οι εικόνες των “μεγάλων” ανδρών των περασμένων αιώνων αποκαλύπτουν ένα κοινό νήμα που τους συνδέει μεταξύ τους. Είναι άραγε τυχαίο ότι πολλοί απ’ αυτούς έκρυβαν το ένα τους χέρι όταν πόζαραν για ένα πορτρέτο; Τα περισσότερα από τα άτομα που χρησιμοποιούν αυτό το σημάδι είναι αποδεδειγμένα (και συχνά ενθουσιώδη) μέλη των Μυστικών Εταιρειών. Λαμβάνοντας υπόψη την μεγάλη σημασία αυτής της χειρονομίας στις τελετουργίες των τεκτόνων και το γεγονός ότι όλη η ελίτ είτε ανήκε στον τεκτονισμό, είτε τον υποστήριζε, είναι απλά αδύνατο η επανάληψη αυτού του σημείου να είναι αποτέλεσμα μιας σύμπτωσης. Το “κρυμμένο χέρι” μπορεί, στην πραγματικότητα, να βρεθεί στις τελετουργίες του βασιλικού βαθμού της μασονίας και οι παγκόσμιοι ηγέτες που χρησιμοποιούν αυτό το σημάδι λένε διακριτικά σε άλλους μυημένους του τάγματος: “Σ’ αυτό ανήκω, σ’ αυτό πιστεύω” . Ο όρος "χέρια" στα Τεκτονικά θέματα παραπέμπει στον συμβολισμό των ανθρώπινων πράξεων, τη δικαιοσύνη ή την αδικία, και την ενδεχόμενη χρήση γαντιών για προστασία. Ομοίως έδρασε και η φιλική εταιρία με τα σύμβολα τις χειρός, πχ .ο ένας (πάντα όσο τον δυνατόν πιο διακριτικά γινόταν) έβαζε την αριστερή παλάμη του μέσα στη δεξιά κι έκανε τάχα, πως έπλενε τα χέρια του. Ο άλλος έπρεπε αμέσως να βάλει τα δύο δάχτυλα του δεξιού του χεριά μέσα στην αριστερή χούφτα.

Και ήταν αυτή ακριβώς η ερμητική φύση της που εξηγεί τον περιορισμένο και αμφίσημο χαρακτήρα των τεκμηρίων που άφησε πίσω της. η ιερότητα του σκοπού της και ο κίνδυνος που διέτρεχαν τα μέλη που κάθε μυστικότητα ήταν εντελώς επιβεβλημένη μεταξύ των Φιλικών. Κι έτσι δανείστηκαν τους παραδεδομένους κώδικες αντίστοιχων μυστικών εταιριών της εποχής, μυστική επικοινωνία, τα κωδικοποιημένα ονόματα και η ιερή μύηση στο Ευαγγέλιο ήταν πρωταρχικής σημασίας για τη μακροημέρευση της προσπάθειας. Στον Τεκτονισμό, η έννοια του "Ευαγγελίου" δεν αναφέρεται στο Χριστιανικό Ιερό Βιβλίο, αλλά χρησιμοποιείται γενικά για να δηλώσει ένα βιβλίο ή κείμενο που περιέχει τις Αρχές, τους Νόμους και τις Αλήθειες που καλείται να ακολουθήσει και να εφαρμόσει ο Τέκτονας στην προσωπική και κοινωνική του ζωή. Ειδικότερα, σε κάθε Τεκτονικό Στοά, ένα τέτοιο "Ευαγγέλιο" είναι το «Βιβλίο του Ιερού Νόμου»Bιβλίο της Ιεράς Γραφής, Βιβλίο της Ιεράς Αποκάλυψης). 

ΟΞάνθος που είχε μυηθεί στη μασονική στοά της Λευκάδας κάποια χρόνια πρωτύτερα, το1780, μια μασονικού τύπου οργάνωση της Βιέννης, ονομαζόμενη «Καλοί Εξάδελφοι», καλούσε τους χριστιανούς των Βαλκανίων να ξεσηκωθούν έναντι του τουρκικού ζυγού. Οι τέκτονες διατείνονται ότι μέλος αυτής ήταν και ο φλογερός υμνητής της ελευθερίας Ρήγας Φεραίος. Τέκτονες που πρωτοστάτησαν στην Επανάσταση του 1821 ήταν, μεταξύ άλλων, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, ο Οικουμενικός Πατριάρχης και Εθνομάρτυρας Γρηγόριος Ε, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, ο Νικόλαος Υψηλάντης, ο Αλέξανδρος Μουρούζης, ο Ιωάννης Καποδίστριας κ.ά.. Οι τέκτονες ισχυρίζονται ακόμα πως το 1811 ιδρύεται στη Μόσχα η μασονική στοά «Φοίνιξ» με τη συνεργασία του Ιωάννη Καποδίστρια και του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου. Στην ελληνική επανάσταση σύμβαλε η ομάδων  Ιταλών καρμπονάρων και των ελευθεροτεκτόνων, δεσμεύοντας τα μέλη του με όρκο ιερό, τα οποία φέρουν ως αναγνωριστικό ένα χρυσό δακτυλίδι με τα αρχικά «Φ.Ε.Δ.Α.» (Φιλικός Ελληνικός Δεσμός Άλυτος)! Οι κατηχούμενοι, αφού ορκίζονταν ενώπιον επιτροπής ότι θα τηρούν επτασφράγιστο μυστικό τον σκοπό της εταιρείας, έπαιρναν ένα χρυσό δαχτυλίδι, πανομοιότυπο για όλους, το λεγόμενο «χρυσόβουλο», το οποίο είχε χαραγμένο το έμβλημα της οργάνωσης: Δύο χέρια σφιχτοδεμένα και, κυκλικά γύρω από αυτά, ήταν γραμμένο το ακρωνύμιο «Φ.Ε.Δ.Α.»ν . Αν όλα τα παραπάνω ο αναγνώστης τα θεωρεί συμπτώσεις, τότε φιλέ μου δεν γράφω για εσένα.

 

ΥΓ. Πολλές φόρες έχω συνάντηση ελληναράδες, που μου λένε, ότι για τα δείνα της χώρας, φταίνε οι τέκτονες! Και εγώ θα απαντήσω οι έλληνες τέκτονες, έδρασαν κατά του τούρκικου ζυγιού! Δημιούργησαν την φιλική εταιρία! Αυτό λέει η ιστορία!

 

ΓΡΑΦΕΙ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ