Πέμπτη 9 Οκτωβρίου 2025

Ο ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΜΥΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ.

 


Η Αργοναυτική Εκστρατεία συμβολίζει την επίτευξη δύσκολων στόχων και την υπέρβαση εμποδίων μέσω της συνεργασίας, καθώς οι Αργοναύτες αντιμετώπισαν πολλούς κινδύνους για να φέρουν στην Ιωλκό το Χρυσόμαλλο Δέρας.Όπως φυσικά σεκάθε σωστή μύηση, για να γίνεις ήρωας πρέπει να μυηθείς στις δυσκολίες που πρέπει να αντιμετωπίσει ένας ήρωας - μόνο τότε είσαι άξιος να φέρεις τον τίτλο του ήρωα!Το Χρυσόμαλλο Δέρας συμβολίζει την εξουσία και το δικαίωμα στην ηγεσία, ενώ το ταξίδι αντιπροσωπεύει την πορεία προς την τελείωση και την ανάκτηση της δικαιοσύνης, καθώς η εκστρατεία έγινε για να αποκατασταθεί ο Ιάσονας στην κληρονομιά του. Η καταστροφή της Τροίας αποδείχθηκε ότι ήταν πραγματική ιστορία, όταν ο Σλήμαν ανακάλυψε το 1870 τα ερείπια της. Παρόμοια και η Αργοναυτική Εκστρατεία περιμένει τον δικό της «Σλήμαν», που θα τεκμηριώσει την πραγματική της ιστορία. Σύμφωνα με τους αρχαίους συγγραφείς, στην Αργοναυτική Εκστρατεία, συμμετείχαν περί τους πενήντα πέντε (55) ήρωες. Κατά τον Πίνδαρο συμμετείχαν δέκα (10), τον Απολλόδωρο τον Αθηναίο (180–110 π.Χ.) σαράντα (40) και κατά τον Απολλώνιο τον Ρόδιο εξήντα πέντε (65). Στους Αργοναύτες συμπεριλαμβάνονταν οι: Ιάσονας, Ηρακλής, Θησέας, Ορφέας, Άργος, Κάστωρ και Πολυδεύκης, Ίδας, Ίφικλος (του Θέστιου), Αταλάντη, Κάλαϊς και Ζήτης (φτερωτοί γιοι του Βορέα), Κηφέας, Παλαίμων, Νάβολος, Λαοκόων, Αμφιδάμας, Λαέρτης, Αυγείας, Αγκαίος ο Μέγας, Αγκαίος ο Μικρός, Άκαστος, Άκτωρ, Αμφιάραος, Μελέαγρος, Ύλας, Ίδμων, Αστερίων, Πολύφημος, Ίφικλος (του Φύλακα), Άδμητος, Εχίων, Ευρύαλος, Ασκάλαφος, Μόψος, Ευρυδάμας, Εργίνος, Ευρυτίωνας, Κάνθος, Οιλέας, Ίφιτος, Τελαμώνας, Πηλέας, Βούτης, Φάληρος, Τίφυς, Φλείας, Ταλαός και Λεώδοκος, Δηιλέων, Αυτόλυκος, Δάσκυλος, Φλογίος, οι τέσσερις γιοι του Φρίξου (Άργος, Μέλανας, Κυτίσωρος και Φρόντις), η Μήδεια, κ.α. (Απολλώνιος ο Ρόδιος, 1999:16-17).ΟΙάσονας,αρχικά έπρεπε να σκαρώσει ένα καράβι και να βρει συντρόφους που θα τον συνόδευαν στο μακρύ τουταξίδι, στην Κολχίδα. Το καράβι συμβολίζει την καινούρια κατεύθυνση που θα ακολουθήσει ο άνθρωπος στη ζωή του. Παρόλο που έχει συνδυαστεί με αποχωρισμούς ναυτικών, το συγκεκριμένο, η «Αργώ», το πλοίο των Αργοναυτών, είναισύμβολο της αναζήτησης, της περιπέτειας και της ενότητας για την επίτευξη ενός δύσκολου στόχου. Η λέξηΆργος,Αργώ, αργός, άργος κ.ά., έχουν την ίδια φωνητική ή μορφολογική ομοιότητα «σημαίνοντος», αλλά διαφέρουν αισθητά στη σημασία (διαφορά «σημαινομένου»). Το ιδιότυπο αυτό γλωσσικό φαινόμενο, ειδικά για την προηγούμενη ομάδα λέξεων, έχει τις αρχές του στην ευρεία πελασγική γλώσσα  και στις δυσδιάκριτες γραμματικές διαφορές ορισμένων λεκτικών ριζών της. Το όνομά“Άργος” θα το βρούμε επίσης στηνμητρόπολη της Αργολίδας. Στα μυθικά χρόνια το συναντάμε και ως παρακάτω:

1.   Αμφιλοχικόν Άργος, η μητρόπολη της ευρύτερης Αιτωλίας. Μυθική αποικία.

2.   Αχαϊκόν Άργος, ολόκληρο το κράτος του Αγαμέμνονα ή το σύνολο της αχαϊκής Πελοποννήσου. Ομηρικά χρόνια.

3.   Πελασγικόν Άργος, το κράτος του Αχιλλέα ή ολόκληρη η πεδινή Θεσσαλία. Ομηρικά χρόνια.

4.   Πόλη στο νησί Νίσυρο. Αποικία του 9ου π.Χ. αιώνα.

5.   Άργος των Πελασγών, πόλη στο νησί Κάλυμνος. Αποικία του 9ου π.Χ. αιώνα.

6.   Ίππιον Άργος, πόλη της Απουλίας του Λατίου (Ιταλία). Αποικία του 9ου π.Χ. αιώνα.

7.   Πόλη στο νησί των Φαιάκων. Αποικία του 9ου π.Χ. αιώνα.

8.   0ρεστικόν Άργος, μητρόπολη της μακεδονικής Ορεστείας, 7ος αι. π.Χ.

9.   Πόλη της Κιλικίας (Μ. Ασία). Αποικία του 6ου π.Χ. αιώνα.

10.               Πόλη της Καρίας (Μ. Ασία). Αποικία του 6ου π.Χ. αιώνα.

11.               Πόλη της Τροιζηνίας. Αποικία του 6ου π.Χ. αιώνα.

12.               Ορεινό φρούριο της Καππαδοκίας (εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου), 4ος π.Χ. αιώνας.

13.               Αρκετές πόλεις στις εσχατιές της εκστρατείας του Μ. Αλεξάνδρου (γραπτές αναφορές των ιστοριογράφων που τον ακολούθησαν), 4ος π.Χ. αιώνας.

14.               Πόλη της Λοκρίδας. Αποικία, αβέβαιης χρονολόγησης.

Ο Ιάσονας, έστειλε κήρυκες σε όλη την επικράτεια και όλοι οι Έλληνες ήρωες έτρεξαν στο κάλεσμά του. Ο Ιάσων, σαν γνήσιοςμυημένος,καλούσε τους υπόλοιπους μυημένους να του συμπαρασταθούν. Δεν είναι τυχαίο ότι,οι σύντροφοι του είχανπεράσει την δική τους μύηση πριν. Η ίδια η θεά Αθηνά τους έμαθε την τέχνη να συναρμολογούν τα κομμάτια για ένα μεγάλο και γερό καράβι. Τους έδωσε μάλιστα και ένα θαυμάσιο κομμάτι ξύλο για να φτιάξουν την πλώρη από την θαυματουργή βελανιδιά της Δωδώνης, που με τη μεσολάβηση του Δία έδινε χρησμούς. Εκείνο το κομμάτι του ξύλου είχε το χάρισμα του λόγου. Το καράβι το ονόμασαν «Αργώ» προς τιμήν του Άργου, που ήταν ο υπεύθυνος για την κατασκευή του, και σήμαινε λαμπρό, φωτεινό. Ο Ιάσονας πήγε στον Αιήτη.ΟΑιήτης ήταν θρυλικός βασιλιάς της αρχαίας Κολχίδας. Υφίσταται, αλλά ατεκμηρίωτη, η πρόταση για σύνδεση του βασιλικού ονόματος με την αρχαία Ελληνική λέξη "Αιετός" ή "Αετός". Ο Αιητής ήταν γιος του θεού Ήλιου και της Ωκεανίδος, Πέρσης,αδελφός της Κίρκης, του Πέρση και της Πασιφάης.Τα παιδιά του ήταν η Μήδεια, η Χαλκιόπη και ο Άψυρτος. Η σύζυγος του ήταν η Ιδυία, μικρότερη κόρη του Ωκεανού, ή η Αστεροδεία μια Καυκασία Ωκεανίδα, ή η Νηριήδα Νέαιρα ή η Κλυτίη ή η Ιπσία ή η Ευρυλύτη.Όπως καταλάβατε,πρόκειται για βασιλιάημίθεο!

Ο Ιάσονας του μίλησε για την αποστολή που του εμπιστεύτηκε ο Πελίας και του εξήγησε μάλιστα πως ήταν θέλημα της Ήρας. Αυτός δεν αρνήθηκε να του παραδώσει το χρυσόμαλλο Δέρας, του έβαλε όμως πολλούς όρους. Δίχως κανένα βοηθό, ο Ιάσονας έπρεπε να ζέψει στο αλέτρι δύο ταύρους με χάλκινα πόδια, που έβγαζαν από τα ρουθούνια τους φλόγες. Να οργώσει μ’ αυτά ένα χωράφι και να σπείρει στις αυλακιές τα δόντια που θα του έδινε ο βασιλιάς. Μα δεν του είπε πως από τα δόντια θα έβγαιναν στρατός και πολεμιστές να χτυπήσουν τον Ιάσονα και φυσικά, δεν θα του άφηναν και πολλές ελπίδες για να ζήσει. Αυτό ήταν το σχέδιο του Αιήτη για να ξεφορτωθεί το ξένο πριγκιπόπουλο.

Η βασιλοκόρη, η Μήδεια, είδε τον Ιάσονα και τον ερωτεύθηκε. Η Μήδεια ήταν πανίσχυρη μάγισσα. Από τη θεία της, τηνΚίρκη, είχε μάθει την τέχνη της μαγείας, την οποία χρησιμοποιούσε σ' όλη τη ζωή της. Κοινώς, ήταν μία πιοσύγχρονηΚίρκη που ο Ιάσοναςτιθάσευσε, κάνονταςτην γυναίκα του! Η Μήδεια  έπεισε τις κόρες του Πελία να τεμαχίσουν το σώμα του πατέρα τους και να το βράσουν, γιατί έτσι δήθεν θα κατόρθωναν να τον κάνουν πάλι νέο. Προς το τέλος της ζωής της κατέβηκε στα Ηλύσια Πεδία, όπου και έγινε σύζυγος του Αχιλλέα, παραμένοντας αθάνατη. Δεν μιλάμε φίλε αναγνώστη, για μια κοινή βασιλοπούλα,αλλά για θεότητα!

Η Μήδεια βάζει τον Ιάσονα να της υποσχεθεί πως θα την πάρει γυναίκα του, αν θα τον έβγαζε από τη δύσκολη θέση. Ο Ιάσονας της το ορκίστηκε και με τα μαγικά βάλσαμα της Μήδειας, ο Ιάσονας κατάφερε και πήρε το χρυσόμαλλο Δέρας από το δάσος του Άρη. Η αρχαιότερη μορφή τού θεωνυμίου Ἄρης συναντάται στη Γραμμική Β΄ με τον τύπο a-re = Ἄρει (τύπος δοτικής). Η ετυμολογική προέλευση δεν είναι επιβεβαιωμένη· συνήθως προτείνεται η σύνδεση με το αρχ. ἀρή/ἀρά «κατάρα, καταστροφή» ή με το αρχ. ἄρος «βοήθεια, όφελος», αν και αρκετοί θεωρούν πιθανή την προελληνική του αρχή. Δεν σχετίζεται ετυμολογικά με το αντίστοιχο λατινικό Mars, -tis. Επίσης, η εκστρατείαπέρασε από τονησί των Φαιάκων, την σημερινή μας Κέρκυρα. Η θέα της ελληνικής γης σκόρπισε ενθουσιασμό στις τάξεις των Αργοναυτών. Όμως το μένος του Δία δεν είχε κοπάσει και αποφάσισε να τους ταλαιπωρήσει κι άλλο για τον θάνατο του αθώου Άψυρτου, μέχρι να εξιλεωθούν. Το καράβι ξεκίνησε και πέρασε τη θάλασσα με τις Σειρήνες. Οαναγνώστηςμπορεί να κατανόησή τα κοινάστοιχεία του μύθου με την Οδύσσεια του Ομήρου!Οι Αργοναύτες ξέφυγαν από τούτον τον κίνδυνο, γιατί είχαν μαζί τους τον μουσικό Ορφέα. Ήχοςεναντίονήχου θα έλεγα, μια μονομαχίασυχνοτήτων! Στη συνέχεια η Αργώ θα έπρεπε να περάσει από το στενό με τα δύο τέρατα, τη Σκύλλα και τη Χάρυβδη. Οι Αργοναύτες δεν θα είχαν ελπίδα να γλυτώσουν από τα τέρατα αυτά, αν δεν είχαν και πάλι τη θεϊκή βοήθεια της θεάς Ήρας. Βγαίνοντας στην θάλασσα η Αργώ δέχτηκε και πάλι τους βόρειους ανέμους του Δία, ο οποίος τους έστειλε ακόμα πιο νότια στη μακρινή Λιβύη. Φεύγοντας και από εκεί αντίκρισαν τις ακτές της Κρήτης, που εκείνη την εποχή την φύλαγε από τις επιδρομές ένα τεράστιο κατασκεύασμα, ο Τάλως, κάτι σαν τα σημερινά ρομπότ που έπαιρνε στα χέρια του τους επίδοξους εχθρούς της Κρήτης, τους έκανε κομμάτια και τους πετούσε και πάλι μες στην θάλασσα. Η Μήδεια χρησιμοποίησε και πάλι τα μαγικά της και γλύτωσαν. Οι Αργοναύτες πανηγύρισαν την νίκη αυτή και πήραν τα απαραίτητα εφόδια προτού αναχωρήσουν και πάλι προς τα βόρεια για την Ιωλκό. Ο συμβολισμός του όλου  ταξιδιού εκτείνεται από την προσωπική ανακάλυψη και την αλλαγή, μέχρι την ίδια τη ζωή και το νόημα της ύπαρξης, με έμφαση στην πορεία παρά στον τελικό προορισμό, όπως υπογραμμίζει και ο στίχος του Καβάφη "σημασία έχει το ταξίδι και όχι ο προορισμός", τη διαδρομή προς την αυτογνωσία, την εξερεύνηση νέων τόπων και την επαφή με διαφορετικές κουλτούρες.Το ταξίδι γίνεται μέρος μας. Στην πραγματικότητα, ο προορισμός που επιλέγουμε έχει μια εσωτερική αξία. Ταξιδεύουμε για να αποσπαστούμε από την καθημερινότητά μας, να ανακαλύψουμε νέους πολιτισμούς, να πραγματοποιήσουμε τα όνειρά μας, να βρούμε απαντήσεις, να θρέψουμε τη ζωτικότητά μας ή να ικανοποιήσουμε μια ανάγκη. Ταξιδεύουμε για να αλλάξουμε, για να θυμηθούμε ποιοι πραγματικά είμαστε. Αυτόέκαναν με μυητικότρόπο και οι Αργοναύτες. Ο καθηγητής Οκροστσβάριντζε στο Πανεπιστήμιο της Γεωργίας λέγει ότι: «η Αργοναυτική εκστρατεία δεν ήταν αποκύημα φαντασίας» και συμπληρώνει: «Αφού συγκρίναμε τα στοιχεία, τα γεωλογικά δεδομένα, τους μύθους και τις ιστορικές πηγές, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι ο Ρωμαίος ιστορικόςΑππιανός ο Αλεξανδρεύς (90-170 π. Χ) είχε δίκιο όταν έλεγε ότι είχε ιστορική βάση ο μύθος των Αργοναυτών, που ξεκίνησαν εκστρατεία».Ο μύθος πλάστηκε από τον άνθρωπο για τον άνθρωπο και εκφράζει αρχέτυπες Αλήθειες, δηλαδή κλείδες που καθοδηγούν τους αναζητητές στην πορεία τους προς την ολοκλήρωση. Με το πέρασμα χρόνων και χρόνων, με την επανάληψη από γενιές σε γενιές, ο μύθος δεν ήταν παρά ο φορέας των δυνάμεων και των εμπειριών του ανθρώπου μέσα από τη μακραίωνη ιστορία του. Οι ήρωες στο πλευρό του είναι τα δεκανίκια που θα τον βοηθήσουν για τον τελικό του προορισμό. Είναι εκπαιδευμένοι φορείς της φύσης του, που έχουν αναδυθεί από το συλλογικό ασυνείδητο και διευκολύνουν τη δύσκολη πορεία του, ώστε να πολωθεί ανεπηρέαστη η ουσιαστική του ύπαρξη στον πραγματικό της σκοπό. Ο ήρωας επιστρέφει θριαμβευτής. Έχει κυριαρχήσει στο θάνατο και έχει ανασύρει από τα βάθη της εσωτερικής του ύπαρξης τη Χριστική συνείδηση, που συμβολίζεται από το Χρυσόμαλλο Δέρας. Ένα μέρος της δύναμής του πηγάζει από τη Μήδεια, πράγμα που δείχνει ότι βρίσκεται σε πλήρη επαφή με τις ψυχικές δυνάμεις του. Επιστρέφοντας στην πατρίδα, ο Ιάσονας παρέδωσε το Χρυσόμαλλο Δέρας στον Πελία, αλλά εκείνος δεν κράτησε τον λόγο του και δεν έδωσε τον θρόνο στον Ιάσονα. Ο Ιάσονας παντρεύτηκε τη Μήδεια και πήγαν μαζί στην Κόρινθο, όπου αφιέρωσε την Αργώ στον Θεό Ποσειδώνα και διοργάνωσε αγώνες προς τιμήν του.

 

ΓΡΑΦΕΙ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ