Ο Συμβολισμός αποτελεί καλλιτεχνικό ρεύμα που αναπτύχθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα, γαλλικής και βελγικής προέλευσης. Ο όρος προέρχεται από τη λέξη σύμβολο. Αναπτύχθηκε κυρίως στην ποίηση, ωστόσο συναντάται και στις εικαστικές τέχνες. Μπορούμε να πούμε ότι ο Συμβολισμός, ήταν μια προσπάθεια του ανθρώπου, να διεισδύσει μέσα και πέρα από την πραγματικότητα σ' έναν κόσμο ιδεών. Φαίνεται τελικά, να είναι στην φύση του, να αναζητάει και να αποδίδει τα νοήματα. Ο συμβολισμός εμφανίζεται ως αντίδραση στη ρομαντική ποίηση και στη νατουραλιστική πεζογραφία. Το εννοιολογικό περιεχόμενο του ποιήματος πρέπει να περιοριστεί στο ελάχιστο. Ο συμβολισμός εμφανίζεται ως διπλή αντίδραση, τόσο στον ρομαντικό στόμφο και τη ρητορεία, όσο στην παρνασσική απάθεια, αντικειμενικότητα και ακαμψία στον στίχο. Επιπλέον διαφοροποιείται από τον ρεαλισμό και κυρίως, από το νατουραλισμό που αρέσκεται στην λεπτομερή περιγραφή του πραγματικού κόσμου και έχει κοινωνικούς στόχους. Ο συμβολισμός στις υπόλοιπες μορφές της τέχνης, θα λέγαμε πως εμφανίζεται με ελαφρά διαφορετική μορφή, κυρίως ως ένα κίνημα που αντιπροσωπεύει την πιο σκοτεινή (μεσαιωνικής επίδρασης) πλευρά του ρομαντισμου. Σε αντίθεση όμως με τη ρομαντική τέχνη, ήταν λιγότερο επαναστατικός. Οι συμβολιστές πίστευαν πως σκοπός της τέχνης είναι να συλλάβει και να εκφράσει περισσότερο απόλυτες αλήθειες, τις οποίες μπορεί να προσεγγίσει με έμμεσους τρόπους. Για αυτό το λόγο, έγραφαν με μεταφορικό τρόπο και χρησιμοποιώντας εικόνες και αντικείμενα με συμβολική έννοια. Έντονο ήταν και το μεταφυσικό ή μυστικιστικό στοιχείο. Ο θάνατος, μυθολογικά αλλά και δραματικά στοιχεία, ήταν έντονα στη θεματολογία των συμβολιστών. Ο συμβολισμός είναι μια λογοτεχνική συσκευή που χρησιμοποιεί σύμβολα, είτε πρόκειται για λέξεις, άτομα, σημάδια, τοποθεσίες ή αφηρημένες ιδέες για να αναπαραστήσει κάτι πέρα από την κυριολεκτική έννοια. Οι αρχαιότερες καταγεγραμμένες μορφές ανθρώπινης αφήγησης – ζωγραφιές σπηλαίων και ιερογλυφικά – είναι κυριολεκτικά σύμβολα που αντιπροσωπεύουν πιο σύνθετες αφηγήσεις ή πεποιθήσεις.
ΓΡΑΦΕΙ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ
