Οι τροβαδούροι ήταν ποιητές-μουσικοί που άκμασαν στη νότια Γαλλία και τη βόρεια Ιταλία από τον 11ο έως τον 13ο αιώνα. Τότε ήταν που έκαναν την εμφάνιση τους στην Ευρώπη, περιπλανώμενοι μουσικοί, που βοήθησαν στη διάδοση των λαϊκών μουσικών από τόπο σε τόπο. Ήταν συνήθως ευγενικής καταγωγής και συνέθεταν και ερμήνευαν τραγούδια στην οξιτανική γλώσσα (γνωστή και ως Προβηγκιανή). Κατά άλλους, ήταν μυημένοι που δίδασκαν κρυφά νοήματα μέσα από την μουσική τους. Στη μεσαιωνική Δυτική Ευρώπη σημαντικές ήταν οι αλλαγές που επέφεραν στην ποιητική έκφραση της εποχής, αποτέλεσαν δηλαδή γεννήτορες ενός μουσικού και ηχητικού τρόπου διδασκαλίας! Οι βάρδοι μπορούσαν να αναλάβουν σε ένα λογοτεχνικό έργο δύο ακόμη ρόλους, αυτόν του εμψυχωτή και αυτόν του γυναικοκατακτητή. Η δύναμη των στίχων και της μουσικής τους μπορούσε να μαγέψει τους ανθρώπους, δίνοντας τους θάρρος όπου χρειαζόταν, δημιουργώντας τους επιθυμίες, ή καταστρέφοντας το αντίπαλο ηθικό. Ουσιαστικά ήταν ένα είδος πολεμιστή με πλάγια μέσα! Όπως άλλωστε διατύπωσε ο μέγας Albus Dumbledore «Words are our most inexhaustible source of magic» (Οι λέξεις είναι η πιο ανεξάντλητη πηγή μαγείας μας).
Το όνομα των τροβαδούρων (troubadours) προέρχεται από τον όρο trobar και σημαίνει ευρίσκω, στην προκειμένη με την έννοια του επινοώ ή συνθέτω, το οποίο συνδέεται άμεσα με τη σημασία του ποιητή. Έτσι, θεωρούνταν εφευρέτες αυτού του νέου είδους μουσικής στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Συγκεκριμενοποιώντας, το όνομα τροβαδούρος, σημαίνει αναζήτηση ενός πράγματος που είναι κρυμμένο , ίσως μακριά από τα ματιά των αμύητων! Όσον αφορά τη μουσική τους, τα τραγούδια των τροβαδούρων συνίστανται σε μια μελωδική γραμμή την οποία ο ερμηνευτής επαναλάμβανε σε κάθε στροφή. Αντίθετα με τη θρησκευτική μουσική, γραφόταν σε μια σημειογραφία ελεύθερης μουσικά εκτέλεσης, δηλαδή προσπάθησαν να φέρουν ένα νέο ρεύμα στην μελωδία. Μερικοί από τους πιο διάσημους τροβαδούρους περιλαμβάνουν τον Bernart de Ventadorn, τον Jaufré Rudel και τον Marcabru. Τα έργα τους είχαν βαθιά επιρροή στην ανάπτυξη της δυτικής λογοτεχνίας και μουσικής και άφησαν μια διαρκή κληρονομιά στους trouvères (λυρικούς ποιητές-μουσικούς στη βόρεια Γαλλία), τη μεσαιωνική λογοτεχνία και την παράδοση του "amour courtois".
Για κάθε άνθρωπο η επιλογή μουσικής είναι προσωπική και μοναδική, άλλωστε το έχω αναφέρει πολλές φορές, κάθε άνθρωπος είναι ένα διαφορετικό κλειδί. Η βίωση της μουσικής εξαρτάται βέβαια και από την παιδεία και το κατά πόσο ο ακροατής μπορεί να κατανοήσει τα κρυμμένα νοήματα ή μηνύματα, τη συναισθηματική του κατάσταση, τις εμπειρίες του, τις συνθήκες του και κυρίως την ανάγκη του για πνευματική και ψυχική ανύψωση. Η μουσική είναι ίσως η μοναδική τέχνη που απευθύνεται κατευθείαν στο συναίσθημα. Όποιο και αν είναι αυτό. Συνεπώς σε όλους μας. Μιλάει την γλώσσα της καρδιάς. Αυτή είναι μια γλώσσα οικουμενική, κατανοητή και αντιληπτή από τους πάντες. Δεν κάνει διακρίσεις. Όλοι μπορούν να είναι μέτοχοι και να την απολαμβάνουν ανεξάρτητα από το χρώμα, την προέλευση και το πολιτισμικό τους υπόβαθρο.
ΓΡΑΦΕΙ Ο ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ
